Ford Model T

Ford Model T (còn có biệt danh là Tin Lizzie, Leaping Lena, jitney hoặc flivver) là mẫu xe hơi được sản xuất bởi Ford Motor Company từ ngày 1 tháng 10 năm 1908 đến ngày 26 tháng 5 năm 1927.^[7][8] Mẫu xe này thường được coi là mẫu xe hơi giá rẻ đầu tiên, mang đến phương tiện đi lại cho tầng lớp trung lưu của Mỹ. Một trong số lý do đạt được mức giá này là nhờ hệ thống chế tạo hiệu quả của Ford, trong đó bao gồm việc sản xuất trên dây chuyền lắp ráp thay cho thủ công.^[9] Nhờ vào lợi thế của việc sản xuất hàng loạt, giá bán đã giảm mạnh từ 780 đô la Mỹ vào năm 1910 (tương đương với 26.322 đô la theo thời giá năm 2024) xuống chỉ còn 290 đô la (tương đương với 5.321 đô la vào năm 2024). Mẫu xe được thiết kế bởi ba kỹ sư, trong đó Joseph A.Galamb giữ vai trò chủ trì, cùng với Eugene Farkas và Childe Harold Wills. Model T còn được người dân trìu mến gọi bằng biệt danh “Tin Lizzie”.

Ford Model T
Ford Model T Touring đời 1925
Tổng quan
Nhà chế tạo	Ford Motor Company
Sản xuất	1908–1927
Lắp ráp	Danh sách Mỹ: Detroit, Michigan Highland Park, Michigan Dothan, Alabama Los Angeles, California San Francisco, California[1] Minneapolis, Minnesota St. Paul, Minnesota St. Louis, Missouri Seattle, Washington Omaha, Nebraska Buffalo, New York Cincinnati, Ohio Cleveland, Ohio[2] Columbus, Ohio[3] Dallas, Texas[4] Anh Quốc: Manchester Argentina: Buenos Aires Brasil: São Bernardo do Campo, São Paulo Canada: Toronto, Ontario, Walkerville, Ontario Chile: Santiago Đan Mạch: Copenhagen Đức: Berlin Ireland: Cork Na Uy: Bergen Nhật Bản: Yokohama[5] Pháp: Bordeaux Tây Ban Nha: Cádiz Úc: Geelong, Victoria
Nhà thiết kế	Henry Ford, Childe Harold Wills, Joseph A. Galamb và Eugene Farkas
Thân và khung gầm
Phân loại	Xe hơi giá rẻ
Bố trí	FR layout
Truyền động
Động cơ	Động cơ 4 xi lanh thẳng hàng 20 mã lực, 177 C.I.D. (2,9 L)
Truyền động	Bộ truyền hành tinh (planetary gear) song tốc
Kích thước
Chiều dài cơ sở	100,0 in (2.540 mm)
Chiều dài	134 in (3.404 mm)
Chiều rộng	1.676 mm (66,0 in) (1912 Roadster)[6]
Chiều cao	1.860 mm (73,2 in) (1912 Roadster)[6]
Trọng lượng Curb	1.200–1.650 lb (540–750 kg)
Niên đại
Tiền nhiệm	Ford Model N (1906–1908)
Kế nhiệm	Ford Model A (1927–31)

Ford Model T được mệnh danh là chiếc xe hơi có tầm ảnh hưởng lớn nhất thế kỷ 20 trong cuộc thi Car of the Century vào năm 1999, vượt qua các tên tuổi như BMC Mini, Citroën DS và Volkswagen Beetle (Volkswagen Type 1).^[10] Model T của Ford thành công không chỉ nhờ là một phương tiện giao thông giá phải chăng được sản xuất đại trà, mà còn bởi vì chiếc xe biểu thị sự đổi mới của tầng lớp trung lưu đang lên và đã trở thành một biểu tượng mạnh mẽ của thời đại hiện đại hóa tại nước Mỹ.^[11] 16,5 triệu chiếc được bán ra, xếp thứ tám trong danh sách mười mẫu xe hơi có doanh số cao nhất mọi thời đại tính đến năm 2012.^[12]

Tổng quan

Băng chuyền lắp ráp xe Ford năm 1913

Model T năm 1910

Nhà máy lắp ráp Ford đầu tiên ở La Boca, Buenos Aires, khoảng năm 1921

Quảng cáo Ford Model T năm 1908

Mặc dù xe hơi đã xuất xưởng từ những năm 1880 nhưng chúng hầu như vẫn rất khan hiếm, đắt đỏ và thường không hoạt động một cách đáng tin cậy vào thời điểm ra mắt Model T vào năm 1908. Mẫu xe này được nhà sản xuất định vị là loại xe hơi đáng tin cậy, dễ dàng bảo trì, là phương tiện đi lại của số đông. Chỉ sau vài ngày ra mắt, đã có 15.000 đơn đặt hàng.^[13] Chiếc Model T đầu tiên ra đời vào ngày 12 tháng 8 năm 1908^[14] và rời nhà máy vào ngày 27 tháng 9 năm 1908, tại Nhà máy Ford ở Đại lộ Piquette tại thành phố Detroit, tiểu bang Michigan. Ngày 26 tháng 5 năm 1927, Henry Ford chứng kiến chiếc Model T thứ 15 triệu lăn bánh khỏi dây chuyền lắp ráp tại nhà máy Ford ở Highland Park, Michigan.^[15]

Hình ảnh

• 
  Ford Model T Pickup năm 1919
• 
  Model T Speedster năm 1915
• 
  Bản vẽ

• Model T chronology
• 
  1909 touring (a very early example with two-pedal, two-lever control)
• 
  1909 roadster
• 
  1909 Tourabout (like the touring, but without rear doors)
• 
  1911 touring
• 
  1911 Torpedo Runabout
• 
  1911 Open Runabout
• 
  1912 touring
• 
  1912 commercial roadster
• 
  1912 Torpedo Runabout
• 
  1912 delivery car
• 
  1913 Touring
• 
  1913 Runabout
• 
  1914 touring
• 
  1914 Runabout
• 
  1915 Runabout – with curved cowl panel
• 
  1916 touring
• 
  1917 Runabout – with new curved hood matches cowl panel
• 
  1919 Runabout
• 
  1920 touring
• 
  1921 Ford Model T
• 
  1921 touring
• 
  1922 Runabout
• 
  1922 flatbed truck
• 
  1923 Ford Model T depot hack
• 
  1923 Runabout (early '23 model)
• 
  1924 touring – with higher hood and slightly shorter cowl panel – late-1923 models were similar
• 
  1924–1925 Runabout
• 
  1925 touring – with the balloon tires and split rims, optional extras of the period.
• 
  1925 touring
• 
  1926 Runabout – with higher hood and longer cowl panel
• 
  1927 Runabout
• 
  1927 touring – last Ford Model T built at Highland Park Ford Plant
• 
  1928 Ford Model A Tudor sedan – shown for comparison, with wider body and curved doors