Houten

Houten es de zevende grôotste gemêente van d' Hollandse provinsje Utrecht en ligt an 't Amsterdam-Reynkanoal en de riviere de Lek. Der weunn oungeveer 51.000 menschn in de gemêente en oungeveer 47.000 menschn in 't dorp (2023). De plekke is administratief ounderverdêeld in elf kernen die were zyn ounderverdêeld in êenentsjestig wykn en buurtn.^[1][2] De plekke Houten vormt tegoare met de klêene dorptjes 't Goy, Schalkwyk en Tull en 't Woal, die derneffest liggn, de gemêente Houten. De noame Houten komt van "Haltna" (7e êeuwe van 't joar 695), da meugeliks "weunplekke in 't bus" wil zeggn.^[3]

Houten
Woapn	Vlagge
Liggienge van de gemêente
Koarte van de gemêente
Liggienge
Provinsje	Utrecht (provinsje)
Coördinoatn	52°2′NB 5°10′OL
Ippervlak	58,99 km²
Woarvan land	54,90 km²
Woarvan woater	4,08 km²
Inweuners
Inweuners Bevolkiengsdichtheid	50.581 (2023) 921 inw./km² (land)
Mêer info
Hoofdplekke	Houten
Burgemêester	Gilbert Isabella (PvdA)
Postcode	3991-3999
Website	www.houten.nl
{{{foto}}} {{{byschrift}}}

De geschiedenisse van Houten

Langst 't spoortraject Vleutn-Geldermalsn hèt archeologisch ounderzoek uutgeweezn dat d' omgevienge van Houten al in de Brounstyd beweund wierd. En in de Romeinschn tyd stound er e Castellum met de noame Fectio. Der is nu e replica van een uutkyktorre uut die periode by Fort by Vechtn vlakby Houten.^[4] Houten hèt vanof 1989 e geweldige groei deuregemakt met de komst van Vinex-huuzn (Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra), zodoanig da 't antal inweuners verdubbeld is.

Zicht ip 't Gemêenthuus an 't Onderdoor in 't center van Houten

In Houten stoan vele monumentoale uzen, boerderyen, d' Oude Stoasje,^[5] kerkn en ook 't kastêel Heemstede.^[6]

• 
  Zicht ip Kastêel Heemstede an d' Heemsteedseweg (ryksmonument)
• 
  Zicht ip de Plingkerke (13e êeuwe) an 't Pling (ryksmonument)
• 
  Zicht ip Onze-Lieve-Vrouwe-ten-hemelopnemingkerke (1885) an de Loerikseweg (ryksmonument)
• 
  Zicht ip d' Oude Stoasje (1868) an 't Stationserf (gemêentelik monument)

Bekende musea in Houten zyn 't Archeologisch Museum in d' Oude Stoasje^[7] en Museum Dykmagazyn De Heul^[8] en Architectuurpark Makeblyde^[9]

Kernen

De kernen met hunder officiële noame zyn:

Houten Noord-West Houten Noord-Oost Houten Zuid-West Houten Zuid-Oost Houten Buitengebied

't Goy 't Goy Buitengebied Tull en 't Waal Tull en 't Waal Buitengebied Schalkwijk Schalkwijk Buitengebied

Bekende Houtenoars

• Han Berger, foetboltrainer
• Foeke Booy, oud-foetbollist en trainer
• Peter van Dalen, polletieker Europees Parlement
• Noël van 't End, judoka
• Hans Spitsbaard (1996), patissier^[10]
• Stefaan Tanghe, Belgische proffoetbollist
• Chriet Titulaer, sterrekundign en tv-presentateur