Palestina
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Palestina (Arabisch: فلسطين, officieel: de Stoat Palestina, Arabisch: دولة فلسطين) is e land in West-Azië. 't Wierd erkend deur 147 van de 193 lidstoat'n van de Verênigde Noaties. Palestina omvat de deur Israël bezette Westelike Jordoanoever en de Gazastroke met Ôost-Jeruzalem ols hoofdstad. 't Hope goat dat ounder de noame de bezette Palestynsche gebied'n. De Westelyke Jordoanoever grenst an Jordanië in 't ôost'n, en de Gazastroke an Egypte in 't zuydwest'n. In totoal hèt 't land een ippervlakte van 6.020 km², en der weun'n meer of vuyf miljoen menschn. Den uutgeroop'n hoofdstad is Jeruzalem, moa Ramallah dient as bestierlik centrum. Gaza-Stad wos de grotste stad tout e verwoest'nd'n oorlog die begost in 2023.
't Gebied Palestina hèt e lange geschiedenisse en wierd deur eeuwn bestierd deur verschillige ryk'n. 't Lag ip 't kruyspunt van legers en commerçantn uut Nôord-Afrika, Mesopotamië, China en Indië. De streke hèt e grote religieuze en historische betekenisse, mè Jeruzalem, Bethlehem en andere heiligdommen.
Achter den Êeste Weireldoorloge wierd Palestina toevertrouwd an Grôot-Brittannië by de verdêlinge van 't Ottomoans Ryk en wierd 't Brits Mandoat Palestina ipgericht. De komst van Joodsche migrant'n in de vroege 20e êeuwe zorgde vo twist'n tusschn Jood'n en Palestynsche Arabiern. In 1947 stelde de Verênigde Noaties e verdelinge vôorn, moa da wierd ofgeweezn deur d' Arabische land'n en de Palestynsche bevolkienge.
In 1948 begost den Arabisch-Israëlischn Oorloge. Vele Palestyn'n vluchtegn weg of wierd'n verdreevn deur d' Israëlische troep'n. De Palestynsche bevolkinge noemt die gebeurtenissen de Nakba ("rampe").
In 1967 bezet Israël de Westelike Jordoanoever en de Gazastroke tout e Zesdoagschn Oorloge. In 1988 riep de Palestynsche Bevrydingsorganisoasje (PLO) den ounofhankelikheid uut. In 1993 kwoamn d' Oslo-akkoord'n, die de Palestynsche Autoriteit (PA) oprichtegn vo beperkt gezag in de Westelike Jordoanoever en de Gazastroke. In 2005 trok Israël hunder uut Gaza, moa ze bleevn 't gebied blokkeern. In 2007 nam Hamas de macht in Gaza over, binst dat de Westelike Jordoanoever bestierd wierd deur de Fatah-geleide PA.
Israël bouwde sinds 1967 grote nederzettingn in de Westelike Jordoanoever en Ôost-Jeruzalem, woar da meer of 670.000 kolonist'n weun'n. Dat is illegoal volgns 't internationaal recht. In 2023 kwam 't tout grootschoalig geweld achter anvall'n van Hamas, gevolgd deur de Gaza-oorlog. Da leidde tout enorme verwoestinge, massa's vluchteling'n, een humanitaire rampe en houngersnood.
Palestina stoat vo vele moeilikheed'n: de bezettinge, blokkades, bewegingsbeperkingn, geweld van kolonist'n en e zwak bestier. De kwesties round de grenzn, de status van Jeruzalem en 't recht ip werekeern van vluchtelingn bluuvn ounipgelost.
Arabisch is d' officiële toale. De meeste Palestynsche menschn zyn moslims, moa der leeft ouk e christelike minderheid.
![]() |
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Palestine van Wikimedia Commons. |
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads