Gewerveldn

Gewerveld'n (Vertebrata) vormn e substamme van chordabeist'n. 't Kenmerk van gewervelde beist'n is dan z' e wervelkolomme hèn. 't Zyn de visn, lampreys of neegnoogn (Petromyzontidae), amfibieën, reptieln, veugels en de zoogbeist'n. De gewerveld'n moak'n 't grotste deil uyt van de Chordata, de beist'n die e chorda oentwikkeld hèn, e sowrte van elastische weefselachtige kowrde, die over heil de rik van de beiste lopt.

Gewerveld'n
Taxonomische indêlienge
Ryk: Animalia (Beist'n) Stamme: Chordata (Chordabeist'n)
Substamme
Vertebrata Cuvier, 1812

Oengeveer vuyf percent van al de beschreevn beistesowrt'n zyn gewerveld. D' overige 95% zyn oengewervelde beist'n, lyk de geleedpowtign en de mollusk'n.

Binn de gewerveld'n bestoat e growte varioasje in grotte. De grotste sowrte is de blauwe vinvis (Balaenoptera musculus) die toet 33 meter lank kan komn. De kleenste gewervelde sowrte is 't smalbekpuytje Paedophryne amauensis, die oengeveer 7,7 mm lank komt.

Taxonomie

Klassieke indeilynge

• Substamme: Vertebrata (Gewerveld'n)
  • Superklasse: incertae sedis
    • Klasse: Amphibia (Amfibieën)
    • Klasse: Aves (Veugels)
    • Klasse: Chondrichthyes (Kroakbeinvisn)
    • Klasse: Mammalia (Zoogbeist'n)
    • Klasse: Reptilia (Reptieln)
  • Superklasse: Agnatha (Koakloze visn)
    • Klasse: Cephalaspidomorphi
    • Klasse: Myxini
  • Superklasse: Osteichthyes (Beinvisn)
    • Klasse: Actinopterygii (Stroalvinnign)
    • Klasse: Sarcopterygii (Kwastvinnign)

Recente indeilynge

Die indeilynge hoedt meir rekenynge met d' evolutionaire oentwikkelynge:

• Craniata (Schedelbeist'n)
  • Myxini
  • Vertebrata (Gewerveld'n)
    • Petromyzontiformes (lampreys, visachtige beist'n zoender koak'n)
    • Gnathostomata (Koakbeist'n)
      • Chondrichthyes (Kroakbeinvisn)
      • Osteichthyes (Beinvisn)
        • Actinopterygii (Stroalvinnign)
        • Sarcopterygii (Kwastvinnign)
          • Coelacanthinimorpha
          • Choanata
            • Dipnoi (Loengvisn)
            • Tetrapoda (Viervoewters)
              • Amphibia (Amfibieën)
              • Amniota
                • Synapsida
                  • Mammalia (Zoogbeist'n)
                • Anapsida
                  • Testudines (Schildpad'n)
                • Diapsida
                  • Archosauria (Archosauriërs)
                    • Crocodilia (Krokodielachtign)
                    • Pterosauria (Pterosauriërs)
                    • Dinosauria (Dinosauriërs)
                      • Aves (Veugels)
                  • Lepidosauria (Schubreptieln en tuatara)