Aiwe do Bontins

L' Aiwe do Bontins^[1] (e-n arabe marokin «واد وم رّبيع», wad om r-rabi3; e-n amazir «ⴰⵙⵉⴼ ⵏ ⵎⵕⴱⵉⵄ» asif n merbi3; e l' arabe classike, «نهر أم الربيع», nahar 'oum ar-rabî3), c' est l' pus grand mouze do Marok, onk des råles ki n' est måy a setch.

I fwait 600 kilometes.

Etimolodjeye et scrijhaedjes

Li prumî lomaedje est dandjreus e l' arabe. I doet voleur dire «rivire lere des waides». Paski, ås grossès aiwes, i dveut efure foû i s' lét dins des plins la k' i gn aveut toplin del yebe.

Li no arabe «أم الربيع» ('oum ar-rabî3) a fwait vey do tins ås riscrijheus e-n on lingaedje latén. Vocial kékès ortografeyes:

• (es) Oummirabi (Luis del Marmol, 1667)
• (en) Morbeya (William Lemprière, 1790)
• (en) Ormorbear (James Riley, 1815)
• (en) Oum Erbergh, Oum-er-Begh (M. Washington, 1832)
• (en) Um er’Biegh (William Arlett, 1837)
• (fr) Oum-Er-Rbia / Oum-er-rbî'a (Emilien Renou, 1846)
• (fr) Oum-er-Rebia (Frédéric Weisberger, 1902)
• (fr) Oum-er-r'bia (Michel Amengal), 2013^[2]

Coraedje

L' aiwe a ses set sourdants dins li Djebel Ayan (Mîtrin Atlasse).

• 
• 
• 

I dischind so Nonne-coûtchantreçmint, passer dilé Xhenifra viè Kasba Tadla. Did la, i court viè l' Coûtchant, disk' a l' astantche d' El Massira. Djusse divant, il a rçû l' Aiwe di Tessawte.

Adonpwis, i rmonte viè Bijhe-coûtchant, trevåtchî l' otovoye Cazablanca-Marakech, et vudî dins l' astantchêye d' Infoute. C' est did la k' i va-st abuvrer les raiwires des Douccala et d' Abda.

Après, cori cwårêyemint viè Bijhe, tourner åtoû do Palå do Noer Zultan (Boulawane), pu aler rimpli l' båraedje di Ben Maachou (did la, ahessî li veye di Cazablanca e bevåve aiwe).

Pu porshuve, todi viè Bijhe, come on bea lådje fleuve, la k' i fwait limotche inte les Douccala eyet l' Chawiya.

Il egole e l' Oceyan atlantike a Azemmour.