Venezuela

An Venezuela, nga an opisyal nga pagtawag an Republika Bolivaryana han Venezuela (ha Kinatsila: República Bolivariana de Venezuela), usa nga nasod ha amihanan nga labnasan han Salatan nga Amerika.

Republika Bolivaryana han Venezuela[1] República Bolivariana de Venezuela  (Kinatsila)
Bandira Eskudo
Darahonon: Historic: Dios y Federación  (Kinatsila) "Dyos ngan Federasyon"
Awit: Gloria al Bravo Pueblo  (Kinatsila) Himaya han Maisog nga Katawhan
Pamunuan ngan gidako-i nga syudad	Caracas
Opisyal nga mga pinulungan	Kinatsila[2]
Nasodnon nga pinulongan	Kinatsila [2]
Ethniko nga mga grupo	67% Mestizo, 21% White, 1% Amerindian, 9% others (Africans, Arabs, Asians)[kinahanglan hin kasarigan]
(Mga) Tawag hin tawo	Venezuelan
Kagamhanan	Federal presidential republic
• President	Nicolás Maduro
• Vice President	Elías Jaua
Independence
• from Spain	5 Hulyo 1811
• from Gran Colombia	13 Enero 1830
• Recognized	30 Marso 1845
Langyab
• Bug-os	916,445 km2 (353,841 sq mi) (33rd)
• Katubigan (%)	0.32[3]
Kamolupyohan
• July 2009 estimate	26,814,843 (40th)
• 2001 nga census	23,054,985
• Densidad	30.2/km2 (78.2/sq mi) (173rd)
GDP (PPP)	2008 nga banabana
• Bug-os	$359.210 billion[1] (31st)
• Per capita	$12,806[1] (63rd)
GDP (nominal)	2008 nga banabana
• Bug-os	$319.443 billion[1] (31st)
• Per capita	$11,388[1] (53rd)
Gini (2007)	42.2[2] Error: Invalid Gini value
HDI (2007)	▲ 0.844[3] Error: Invalid HDI value · 58th
Salapi	Bolívar fuerte[4] (VEF)
Zona hin oras	UTC-4
Dapit hin pagmanehar	right
Kodigo hin pagtawag	+58
ISO 3166 nga kodigo	VE
Internet TLD	.ve
^ The "Bolivarian Republic of Venezuela" has been the full official title since the adoption of the new Constitution of 1999, when the state was renamed in honor of Simón Bolívar. ^ The Constitution also recognizes all indigenous languages spoken in the country. ^ Area totals include only Venezuelan-administered territory. ^ On 1 Enero 2008 a new bolivar, the bolívar fuerte (ISO 4217 code VEF), worth 1,000 VEB, was introduced.

An nasod amo in kontinental nga mainland ngan damola-ay nga mga isla o puro nga nahamutang tikang han labnasan han Venezuela ha Dagat Caribe. An nasod ginsasapitan han Guyana ha sidlangan, han Brasil ha salatan, ngan han Colombia ha katundan. An Trinidad ngan Tobago, Grenada, St. Lucia, Barbados, Curaçao, Bonaire, Aruba, San Vicente ngan an Grenadinas ngan an Leeward Antilles nahamutang ha amihanan, ha lawod tikang han Venezolano nga labnasan. An kadako hini 916,445 ka km² nga mayda populasyon hin mga 28,200,000. An kapital hini amo an Caracas. Nahamutang ini ha tropika ngan harani han ekuator ha Amihanan nga Hemisfero.

An Venezuela usa nga kasanhi nga kolonya Espanyola, nga naglugaring tikang han 1821. Mayda ini ginkakaagawan han Guyana nga teritoryo, ngan an kaurog hini nahanungod han Essequibo nga lugar, ngan ginkakaagan liwat an Venezuela han Colombia mahitungod han Golfo han Venezuela. Han 1895, katapos han pagkabaton han linea upod han Guyana, ginsumite ini hin waray gindadapigan nga komisyon, nga dida han 1899 naghimo hin desisyon nga kaurogan nahaupay han Guyana.^[4] An Venezuela sinisirng nga usa han mga 17 nga mga pinaka-biodiverso nga mga nasod.^[5]

An Venezuela upod han mga pinakaurbanisado nga mga nasod ha Latinoamerica;^[6][7] an kadam-an han mga Venezolano naukoy dida han mga syudad ha amihanan, labi na dida ha Caracas an kapital nga syudad nga amo liwat an gidako-i nga syudad han nasod. Mga iba nga dagko nga mga syudad amo an Maracaibo, Valencia, Maracay, Barquisimeto ngan Syudad Guayana. An Venezuela amo liwat in mabiblingan hin magkadirudilain nga kamananapan ha dirudilain nga protektado nga mga habitat.

Mga pagbahinbahin

An Venezuela ginbahin ngadto hin mga karuhaan kag tulo (23) nga mga estado, usa nga distrito hin kapital (distrito capital) nga naglalakip han syudad han Caracas, an mga Dependensya Federal (Dependencia Federal kon ha Kinatsila, usa nga ispisyal nga teritoryo), ngan an Guayana Esequiba (nga ginkakaagawan upod han Guyana). An Venezuela ginbahinbahin pa ngadto hin 335 nga mga munisipyo (municipio); ini liwat ginbahinbahin ngadto hin sobra usa ka yukot nga mga parokya (parroquia). An mga estado gintirok ngadto hin siyam nga mga admininistratiba nga rehiyon (region administrativa), nga gin-establecer hin decreto hin mangulo. Ha kaagi, an Venezuela nag-angkon liwat han tanan nga teritoryo han Guyana nga katundan han Salog Essequibo; ini nga 159,500 ka kwadrado nga kilometro (61,583 nga kwadrado ng milyas) nga katunaan gintawag nga Guyana Esequiba o an Zona en Reclamación (an "zona nga ginbabawi").^[8]

Mga Estado

Ngaran Kapital 1  Amazonas Puerto Ayacucho 2  Anzoátegui Barcelona 3  Apure San Fernando de Apure 4  Aragua Maracay 5  Barinas Barinas 6  Bolívar Syudad Bolívar 7  Carabobo Valencia 8  Cojedes San Carlos 9  Delta Amacuro   Tucupita 10  Falcón Coro 11  Guárico San Juan De Los Morros       12  Lara Barquisimeto

Ngaran Kapital 13  Mérida Mérida 14  Miranda Los Teques 15  Monagas Maturín 16  Nueva Esparta   La Asunción 17  Portuguesa Guanare 18  Sucre Cumaná 19  Táchira San Cristóbal   20  Trujillo Trujillo 21  Vargas La Guaira 22  Yaracuy San Felipe 23  Zulia Maracaibo

Mga Dependensya

	Ngaran	Kapital
•	Mga Dependensya Federal	(waray)

Mga Administratibo nga rehiyon

Ngaran	Ubos-nga-rehiyon
Andina	Barinas, Mérida, Táchira, Trujillo, Munisipyo han Páez ha Apure
Capital	Miranda, Vargas, Distrito Capital
Central	Aragua, Carabobo, Cojedes
Centro-Occidental	Falcón, Lara, Portuguesa, Yaracuy
Guayana	Bolívar, Amazonas, Delta Amacuro
Insular	Nueva Esparta, Dependencias Federales
Llanos	Apure (diri lakip an Munisipyo han Paez), Guárico
Nor-Oriental	Anzoátegui, Monagas, Sucre
Zuliana	Zulia