Samoa
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Samoa To̍k-li̍p-kok (Samoa-gí: Malo Sa'oloto Tuto'atasi o Samoa, Eng-gí: Independent State of Samoa) tiàm-tī lâm Thài-pêng-iûⁿ ê tó-kok, tāi-khài tī Ha-óa-ih kap Niú-se-lân ê tiong-ng. 1900 nî kàu 1914 nî chi-kan hō-chò Tek-kok léng Samoa, 1914 nî kàu 1997 nî chi-kan kiò chò Sai Samoa. Tī 1962 nî to̍k-li̍p.
Remove ads
Le̍k-sú
Tī kong-goân-chêng 1000 nî Samoa tiō ū-lâng tī chia khiā-ke--ah. Āu--lâi, tiō chhut-hiān í Samoa chò he̍k-sim khu-he̍k ê Tui Manuʻa pang-liân. Tāi-iok 1000 nî, Samoa hō͘ Tuʻi Tonga Tè-kok cheng-ho̍k--khì. 1250 nî Mālietoa ka-cho̍k kā Chhim-ji̍p-chiá kóaⁿ hō͘ cháu, Samoa chiâⁿ-chò hō͘ hoan-thâu-bak thóng-tì ê to̍k-li̍p chèng-tī si̍t-thé. Tī Tē-jī-chhù Samoa Lāi-chiàn liáu-āu ê 1900 nî, Samoa kûn-tó hŏng phòa-chò nn̄g pêng; Tang-pō͘ ê tó sī Bí-kok lâi thóng-tì chiâⁿ-chò chit-má ê Bí-kok léng Samoa, sai-pō͘ ê tó tiō chiâⁿ-chò Tek-kok ê si̍t-bîn-tē. 1914 nî 8--goe̍h Tē-it-chhù Sè-kài Tāi-chiàn tú khai-sí, Niú-se-lân chiàm-niá Tek-kok léng Samoa, lâi hông-chí Tek-kok kā tòng-chò Thài-pêng-iûⁿ ê hái-kun ki-tē. 1919 nî chiàu Versailles Tiâu-iok, Tek-kok kā Sai-Samoa niū hō͘ Niú-se-lân úi-jīm thóng-tì.
Niú-se-lân chêng-chêng āu-āu í Kok-chè Liân-bêng kap Liân-ha̍p-kok ê miâ-gī thok-koán Sai-Samoa, kàu 1962 nî chiaⁿ--goe̍h chhoe-1 Sai-Samoa To̍k-li̍p-kok sêng-li̍p; sī Polynesia tó-kok chi-tiong thâu chi̍t ê tī 20 sè-kí to̍k-li̍p ê kok-ka. 1997 nî 7--goe̍h chhoe-4 chèng-hú siu-kái hiàn-hoat, kā kok-miâ kái-chò Samoa To̍k-li̍p-kok.
2006 nî 3--goe̍h 31, Samoa gī-hōe kú-hêng soán-kú, chip-chèng ê Jîn-koân Pó-hō͘ Tóng iū-koh tī tāi-soán iâⁿ--ah, theh-tio̍h gī-hōe 49 se̍k lāi-té ê 30 ê se̍k-ūi.

2017 nî Samoa chhiam-sú Kìm-chí He̍k-chú Bú-khì Tiâu-iok. Kâng-nî 6--goe̍h gī-hōe kā Samoa Hiàn-hoat tē-it tiâu siu-chèng, hō͘ Ki-tok-kàu chiâⁿ-chò kok-kàu.
![]() | Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia. |
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads