Μάρπησσα
From Wikipedia, the free encyclopedia
Στην ελληνική μυθολογία η Μάρπησσα ήταν θυγατέρα του ποτάμιου θεού Ευήνου. Η Μάρπησσα απήχθη από τον Ίδα, που την είχε δει να χορεύει στο ιερό της «Ορτυγίας Αρτέμιδος», επάνω στο όρος Χαλκίς της Αιτωλίας. Ο Εύηνος κυνήγησε πάνω σε ένα άρμα τον Ίδα μέχρι τον ποταμό Λυκόρμα. Εκεί ο Ίδας του ξέφυγε επειδή είχε φτερωτό άρμα που του είχε δώσει ο πατέρας του, ο θεός Ποσειδώνας.
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Μάρπησσα | |
---|---|
Πληροφορίες ασχολίας | |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Ίδας ο Αιτωλικός[1] |
Τέκνα | Κλεοπάτρα (Ίδα)[1] |
Γονείς | Έβενος[1] και Αλκίππη |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα |
Ο Ίδας και η Μάρπησσα πήγαν στη Μεσσήνη, εκεί όμως ο θεός Απόλλων ερωτεύθηκε τη Μάρπησσα και θέλησε να την αρπάξει. Την ώρα που ο Ίδας και ο Απόλλων μονομαχούσαν, επενέβη ο Δίας, ο οποίος προέτρεψε τη Μάρπησσα να διαλέξει ποιον από τους δύο θα ήθελε ως σύζυγό της. Τότε η κοπέλα, επειδή φοβήθηκε μήπως την εγκαταλείψει ο Απόλλων όταν θα γερνούσε, επέλεξε τον Ίδα.
Η απλή αυτή μορφή του μύθου εμφανίζεται και στον Σιμωνίδη. Ο Σχολιαστής του Ομήρου όμως γράφει ότι ο Εύηνος εξανάγκαζε τους μνηστήρες της Μάρπησσας να διαγωνισθούν μαζί του στην αρματοδρομία, έκοβε τα κεφάλια των νικημένων και στόλιζε με αυτά τους τοίχους του ανακτόρου του ή του ναού του Ποσειδώνα, δηλαδή έκανε ό,τι και ο Οινόμαος. Σε άλλη εκδοχή μάλιστα ο Εύηνος έκτισε ολόκληρο ναό μόνο από τα κρανία αυτά! Η μεγάλη ομοιότητα των μύθων Οινομάου-Ιπποδαμείας και Ευήνου-Μάρπησσας καταλήγει σε συνένωσή τους στη μεταγενέστερη παράδοση του Πλουτάρχου: ο Εύηνος είχε νυμφευθεί την κόρη του Οινομάου. Στον αρχικό μύθο όμως σύζυγος του Ευήνου και μητέρα της Μάρπησσας είναι η Αλκίππη.
Ο Όμηρος αναφέρει ως συνέχεια του αρχικού μύθου αρπαγή της Μάρπησσας από τον Απόλλωνα και επανάκτησή της από τον Ίδα, ενώ δεν αναφέρει τίποτα για τον Εύηνο. Ο Παυσανίας γράφει ότι στη Λάρνακα του Κυψέλου απεικονιζόταν η επανάκτηση της Μάρπησσας από τον Ίδα σε βάρος του Απόλλωνα, ενώ την αναπαράσταση συνόδευαν και εξάμετροι στίχοι.
Σε δύο αττικές αγγειογραφίες απεικονίζεται ο Δίας να διευθετεί τη διαφορά του Ίδα και του Απόλλωνα σχετικώς με τη Μάρπησσα. Σε ετρουσκικό καθρέφτη η Μάρπησσα παριστάνεται ανάμεσα στον Απόλλωνα και τον Ίδα.
Με το όνομα Μάρπησσα αναφέρεται και μία βασίλισσα των Αμαζόνων.