Վեսպասիանոս
From Wikipedia, the free encyclopedia
Վեսպասիանոս[5] Տիտոս Փլավիոս (լատիներեն՝ Titus Flavius Vespasianus, նոյեմբերի 17, 9[1], Falacrine, Հռոմէական Իտալիա - հունիսի 23, 79, Aquae Cutiliae, Կաստել Սան Անջելո, Ռիետի, Լացիո, Իտալիա), հռոմեական կայսր 69 թ. դեկտեմբերի 20-ից։ Պատմությունից հայտնի է Վեսպասիանոս անունով։ Փլավիոսների դինաստիայի հիմնադիրը։
Վեսպասիանոս | |
---|---|
Զինվորական կոչում | լեգատ |
Ծնվել է՝ | նոյեմբերի 17, 9[1] |
Ծննդավայր | Falacrine, Հռոմէական Իտալիա |
Մահացել է՝ | հունիսի 23, 79 (69 տարեկան) բնական մահով |
Վախճանի վայր | Aquae Cutiliae, Կաստել Սան Անջելո, Ռիետի, Լացիո, Իտալիա |
Հռոմ | |
Երկիր | Հին Հռոմ |
Տոհմ | Փլավիոսներ և Flavii Sabini? |
քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ | |
Հայր | Փլավիոս Վեսպասիանոս Տիտոս |
Մայր | Vespasia Polla? |
Երեխաներ | Տիտոս[2][3], Դոմիցիանոս[4] և Domitilla the Younger? |
Հավատք | հին հռոմեական կրոն |
Փլավիոսների դինաստիայի հիմնադիրը։ Ծագում էր հեծյալների դասից։ Կլավդիոս և Ներոն կայսրերի ժամանակ զբաղեցրել է քաղաքացիական և զինվորական բարձր պաշտոններ։ Մինչև 69 թվականը ղեկավարել է Հուդայում բռնկած հակահռոմական շարժման ճնշումը։ 68-69 թվականների գահակալական պայքարի ժամանակ կայսր է հռչակվել արևելյան լեգեոնների կողմից։ Ծերակույտի և հեծյալների դասի մեջ ներգրավել է պրովինցիալ ավագանու բազմաթիվ ներկայացուցիչների, պրովինցիաների վրա լայնորեն տարածել հռոմեական և լատինական քաղաքացիության իրավունքը՝ ընդլայնելով կայսրության սոցիալական հենարանը։ Մտցրել է նոր հարկեր, կրճատել բանակը, վարել է պետական միջոցների տնտեսման քաղաքականություն, ստեղծել կայսերական և պետական հողերի ընդարձակ ֆոնդ։ Արևելքում ամրացրել է կայսրության սահմանը Հայաստանի և Պարթևաստանի հետ։ 72 թվականին Կոմմագենեն և Փոքր Հայքը կցել է կայսրությանը։