Quần đảo Trường Sa
nhóm các đảo, cồn cát, bãi cạn ở vùng biển giữa Trung Quốc, Việt Nam và Philippines / From Wikipedia, the free encyclopedia
Quần đảo Trường Sa (tiếng Anh: Spratly Islands; giản thể: 南沙群岛; phồn thể: 南沙群島; Hán-Việt: Nam Sa Quần đảo; bính âm: Nánshā Qúndǎo; tiếng Mã Lai và tiếng Indonesia: Kepulauan Spratly; tiếng Tagalog: Kapuluan ng Kalayaan) là một tập hợp các thực thể địa lý được bao quanh bởi những vùng ngư nghiệp trù phú đồng thời sở hữu trữ lượng dầu mỏ, khí đốt lớn thuộc biển Đông. Ngày nay, quần đảo này đang ở trong tình trạng tranh chấp lãnh thổ ở các mức độ khác nhau giữa 6 quốc gia, lần lượt là Brunei, Đài Loan, Trung Quốc, Malaysia, Philippines và Việt Nam.
Các đảo tranh chấp Quần đảo Trường Sa | |
---|---|
Quần đảo Trường Sa | |
Địa lý | |
Vị trí | Biển Đông |
Tọa độ | 6°12' ~ 12°00' vĩ Bắc 111°30' ~ 117°20' kinh Đông |
Tổng số đảo | hơn 100 đảo và bãi đá san hô, trong đó 43 thực thể đã bị chiếm đóng.[1] |
Các đảo chính | theo diện tích tự nhiên từ lớn đến nhỏ: Ba Bình, Thị Tứ, Bến Lạc, Trường Sa, Song Tử Đông, Song Tử Tây. |
Diện tích | 18 km² (đất nổi) |
Đường bờ biển | 926 kilômét (575 mi) |
Điểm cao nhất | một vị trí trên đảo Song Tử Tây. |
Độ cao cao nhất | 4 mét (13 ft) |
Tranh chấp giữa | |
Quốc gia | Brunei |
Vùng | Vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa |
Quốc gia | Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) |
Thành phố Khu | Cao Hùng Kỳ Tân |
Quốc gia | Malaysia |
Bang | Sabah |
Quốc gia | Philippines |
Tỉnh Đô thị | Palawan Kalayaan |
Quốc gia | Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa |
Tỉnh Thành phố | Hải Nam Tam Sa |
Quốc gia | Việt Nam |
Tỉnh Huyện | Khánh Hòa Trường Sa |
Dân cư | |
Dân số | Dân thường: 195 người (phần Việt Nam kiểm soát, 2009)[2] 222 người (đảo Thị Tứ, Philippines kiểm soát, 2010)[3] |
Ở cấp độ quốc tế, phạm vi của khái niệm Spratly Islands vẫn chưa được xác định rõ và đang trong vòng tranh cãi.[4] Ở cấp độ quốc gia cũng có các cách hiểu khác nhau. Tuy Đài Loan, Trung Quốc và Việt Nam trên danh nghĩa đều tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ quần đảo, nhưng khái niệm quần đảo Nam Sa trong nhận thức của Đài Loan và Trung Quốc là bao hàm toàn bộ các thực thể địa lý nằm bên trong phần phía nam của đường chín đoạn. Đối với Philippines, phạm vi tuyên bố chủ quyền của nước này bao trùm hầu hết quần đảo và được gọi là Nhóm đảo Kalayaan. Về phần Malaysia, nước này đòi hỏi một số thực thể ở phía nam của quần đảo. Cuối cùng, với Brunei, hiện chưa rõ nước này đòi hỏi cụ thể thực thể địa lý nào vì Brunei mới chỉ đưa ra yêu sách về vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa mà trong vùng đó có vài thực thể thuộc vào quần đảo này.
Tại Hội nghị San Francisco năm 1951 về việc phân định các vùng lãnh thổ, hải đảo mà Đế quốc Nhật Bản từng chiếm giữ, quần đảo Trường Sa là đối tượng tuyên bố chủ quyền của nhiều bên tranh chấp bao gồm Liên hiệp Pháp, Trung Quốc, Đài Loan, Philippines, Malaysia và Indonesia. Kết quả là Hội nghị không công nhận chủ quyền của quốc gia nào, quần đảo này được coi là vô chủ và càng gây ra tranh chấp dữ dội hơn sau này.
Tất cả những nước tham gia tranh chấp quần đảo này, trừ Brunei, đều có quân đội cùng vũ khí, khí tài, thiết bị và nhân viên quân sự đồn trú tại nhiều căn cứ trên các đảo nhỏ và đá ngầm khác nhau. Năm 1956, Đài Loan chiếm giữ đảo Ba Bình. Đầu thập niên 1970, Philippines chiếm 7 đảo và các rạn đá thuộc khu vực phía đông quần đảo. Tháng 3 năm 1988, Việt Nam và Trung Quốc đụng độ quân sự tại ba rạn đá là Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao. Tháng 2 năm 1995 và tháng 11 năm 1998, giữa Trung Quốc và Philippines đã hai lần bùng phát căng thẳng chính trị do hành động giành và củng cố quyền kiểm soát đá Vành Khăn của phía Trung Quốc. Dù rằng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển đã ra đời nhằm xác định các vấn đề về ranh giới trên biển nhưng bản thân Công ước lại không có điều khoản nào quy định cách giải quyết các tranh chấp về chủ quyền đối với các thực thể thuộc quần đảo.[5]