Sursee
e Gmeind im Kanton Lozärn From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Soorsi esch e Stadt im Kanton Lozärn.
Si het rond 9160 Iiwohner (Ändi 2013) ond esch der Houptort vom Waauchreis Soorsi (früecher s Amt). Soorsi hed e historeschi Autstadt met eme berüehmte spotgotische Roothuus.
Remove ads
Geografi
Soorsi liid a dr Suure am nordweschtlechen Änd vom Sämpechersee. Es chlyses Stück vom See ghört zum Gmeindbann vo der Stadt. Uf der Gletschermoräne isch der alt Ortsteil Mariazäll, und noch derby s Kantonsspital. Uf der Halbsinsle Zällmoos isch d Ruyne vo der uralte Chile, wo öpen im elfte Joorhundert bout worden isch. Bi Soorsi chunt der Chommlibach ad Suuren abe. Und uf der Nordweschtsyte vo der Stadt isch der gross Soorsiwald.
Vo dr Gmeindsflechi send 30,7 Prozänt Puureland, 21,8 Prozänt Waud, 46,8 Prozänt Sidligsflechi ond 0,7 Prozänt süschtigi Flechi.[3]
D Nachbergmeinde vo Soorsi send Göiesee, Chnuutu, Mouesee, Oberchöuch ond Schänke.
Remove ads
Gschicht
Soorsi esch zom erschte Mou gnamsed worde im Jahr 1036 aus Surse. Im Santurbehoof, em Huus vom Chlooschter Santurbe, isch am Voroobe vor de Schlacht bi Sämpech de Herzog Leopoud der Dritt vo Öschtrich ygcheert. Be de Schlacht hend denn d Eidgnosse s öschtrichisch Heer z Bode grecht.
Bevölkerig
Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[4]
| Jahr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Iiwohner | 1627 | 1678 | 1887 | 1990 | 2125 | 2592 | 2925 | 3042 |
| Jahr | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Iiwohner | 3465 | 3784 | 4265 | 5324 | 7052 | 7645 | 8143 | 8059 |
Dr Uusländeraateil esch 2014 bi 15 Prozänt gläge.[3]
Religion
74,5 Prozänt vo de Iiwooner send im Jahr 2000 römisch-katholisch gsii, 9,8 Prozänt evangelisch-reformiert.[3]
Politik
Bi de Nationaurootswahle 2015 hed s das Ergebnis ggää:[3] BDP 1,2 Prozänt, CVP 24,7 Prozänt, FDP 17,5 Prozänt, GLP 5,9 Prozänt, GP 8,8 Prozänt, SP 15,8 Prozänt, SVP 19,6 Prozänt, Süschtigi 6,5 Prozänt.
Dr Stadtpräsident vo Soorsi esch dr Beat Leu (Stand Februar 2016).
Wirtschaft
Soorsi het sid em Middelalter s Märeträcht. Hüt isch es e Zäntralort für d Region im Suuretal, und es het en Autobaanaschluss und lyt a der Ysebaan vo Basel zum Gottert.
Zwüsche der Altstadt und der Autobaan und der Ysebaan und ännet der Autobann i der Allmänd isch es grosses Gwärbkwartier. Bim Gwärbverein vo Soorsi mache öpe drüühundert Firmene mit, bi der Induschtry- und Handelsvereinigung Soorsi-Willisau meh as hundertdryssg.
Z Soorsi sind vier Woonbaugnosseschafte aktiv.
Remove ads
Sprooch ond Dialäkt
Bi dr Vouchszellig 2000 hend vo de 8059 Iiwohner 86,9 Prozänt Tüütsch aus Houptsprooch aaggää, 0,3 Prozänt Französisch, 2,5 Prozänt Italienisch ond 10,3 Prozänt anderi Sprooche.
Z Soorsi redt me s hochalemannisch Lozärntütsch.
Kultur
Alljoor am 11. Novämber, em Martinstag, git’s z Soorsi der traditionell Gansabhouet, wo vilech a Martinizeistaag vo de Buure ad Grundheere chönt erennere, wie teil Lüüt säge. Be dem Vouchsfäscht werd e toti Gans über der Gass amene Droht ufghänkt ond moss met eme Sabu blend abegschlage wärde. De Schleger leid do derför e traditionelli Sonnemasgen aa. – Dä Bruuch stoot i der Schwiizer Lischte vo de «Läbige Tradizioone».[5]
För bsonderi Verdienscht oms Ortsböud hed d Stadt Soorsi vom Schwiizer Heimatschotz anne 2003 de Wakkerpriis öbercho.
Remove ads
Lüüt
- Julian Dillier (* 1922 z Soorsi), Schriftsteller
Literatur
- Jürg Manser und Stefan Röllin: Sursee (Gemeinde). In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
Fuessnote
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads