Fósforu

El fósforu^[1] ye un elementu químicu de númberu atómicu 15 y símbolu P, allugáu nel grupu 15 de la tabla periódica. Ye un non metal multivalente que s'atopa na natura combináu en fosfatos inorgánicos y n'organismos vivos pero nunca n'estáu nativu. Ye mui reactivu y oxídase espontáneamente en contautu col oxíxenu atmosféricu emitiendo lluz, dando nome al fenómenu de la fosforescencia.

15 siliciu ← fósforu → azufre N ↑ P ↓ As tabla periódica completa
Xeneral
Nome, Símbolu, Númberu	fósforu, P, 15
Serie química	non metales
Grupu, Periodu, Bloque	15, 3, p
Aspeutu	Incoloru/bermeyu/blancu plateáu/prietu
Masa atómica	30,973762 uma
Configuración electrónica	[Ne] 3s2 3p³
Electrones per capa	2, 8, 5
Propiedaes físiques
Estáu de la materia	sólidu
Densidá	(blancu) 1.823 kg/m³ (bermeyu) 2.340 kg/m³ (prietu) 2.690 kg/m³
Puntu de fusión	(blancu) 317,3 K
Puntu de bullidura	(blancu) 550 K
Puntu críticu	994 K a -- MPa
Entalpía de fusión	(blancu) 0,66 kJ/mol
Entalpía de vaporización	(blancu) 12,4 kJ/mol
Capacidá calorífica	(25°C) (blancu) 23,824 J/mol·K
Presión de vapor (blancu) P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k a T (K) 279 307 342 388 453 549
Propiedaes atómiques
Estaos d'oxidación	±3, ±4, ±5 (llevemente ácidu)
Electronegatividá	2,19 (Pauling)
Potenciales d'ionización (más)	1ᵘ: 1.011,8 kJ/mol
	2ᵘ: 1.907 kJ/mol
	3ᵘ: 2.914,1 kJ/mol
Radiu atómicu	100 pm
Radiu atómicu calculáu	98 pm
Radiu covalente	106 pm
Radiu de van der Waals	180 pm
Otros datos
Conductividá térmica	(300 K) (blancu) 0,236 W/m·K
Módulu de Bulk	11 GPa
Códigu CAS	7723-14-0
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del fósforu isó AN semivida D ED (MeV) PD 31P 100% P ye estable con 16 neutrones 32P sintéticu 14,28 díes β- 1,709 32S 33P sintéticu 25,3 díes β- 0,249 33S
Unidades nel SI y en condiciones normales (0ºC y 1 atm)

Referencies

1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: fósforu

Enllaces esternos

• (castellán) Enciclopedia Llibre Archiváu 2006-06-30 en Wayback Machine
• (castellán) Institutu Nacional de Seguridá y Hixene nel Trabayu d'España: Ficha internacional de seguridá química del fósforu.
• (n'inglés) Los Alamos National Laboratory
• (n'inglés) WebElements.com
• (n'inglés) EnvironmentalChemistry.com

Elementos químicos

Llistaos

Nome | Símbolu | Númberu atómicu | Masa atómica | Puntu de fusión | Puntu d'ebullición | Densidá

Grupos

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18

Periodos

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7

Series

Alcalinos | Alcalinotérreos | Lantánidos | Actínidos | Metales de transición | Metales del bloque p | Metaloides | Non metales | Halóxenos | Gases nobles

Bloques

bloque s | bloque p | bloque d | bloque f | bloque g

• Datos: Q674
• Multimedia: Phosphorus