San Juan de Aznalfarache
conceyu de la provincia de Sevilla (España) From Wikipedia, the free encyclopedia
San Juan de Aznalfarache ye un conceyu español de la provincia de Sevilla, Andalucía, asitiáu xunto a la ciudá de Sevilla y que s'atopa a les veres del Guadalquivir.
 San Juan de Aznalfarache | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia |  provincia de Sevilla | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de San Juan de Aznalfarache (es)  | Fernando Zamora Ruiz | ||||
| Nome oficial | San Juan de Aznalfarache (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
41920 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 37°21′35″N 6°01′40″W | ||||
  San Juan de Aznalfarache San Juan de Aznalfarache (España) | |||||
| Superficie | 4 km² | ||||
| Altitú | 8 m | ||||
| Llenda con | Sevilla, Gelves, Mairena del Aljarafe y Tomares | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
22 685 hab. (2024) - 10 309 homes (2019) - 11 107 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 1.16% de provincia de Sevilla | ||||
| Densidá | 5671,25 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| ayto-sanjuan.es | |||||
 | |||||
La so estensión superficial ye de 4 km². Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 22' N, 6º 01' O. Asítiase a una altitú de 49 metros y a 4 quilómetros de la capital de provincia, Sevilla. San Juan tien un clima más frescu que Sevilla pel branu por cuenta de la so altitú y a la influencia reguladora de les temperatures qu'exerz el Guadalquivir, de gran caudal, en bona parte de la llocalidá. D'otru llau esisten gran cantidá d'acuíferos.
| Camas | ||
| Tomares |  |
Sevilla |
| Mairena del Aljarafe | Gelves |
El treme urbanu de San Juan naz d'una planificación de finales de los 60 y principios de los 70, años nos que'l pueblu estender escontra la Cornisa del Aljarafe. Consta de tres árees estremaes:
- Barriu Baxu; nucleu primitivu de la llocalidá, asitiáu xunto al Guadalquivir y con escelentes comunicaciones.
- Barriada del Monumentu; ameyoró la so situación desque'l Conceyu la recepcionó y dexó de ser barriada militar. Anguaño vio como s'ameyoraba les comunicaciones y restaurábense los xardinos del Monumentu al Sagráu Corazón.
- Barriu Altu; el más estensu y onde s'alluguen comercios, bancos y servicios.
| 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 20,170 | 20,121 | 19,943 | 20,249 | 20,779 | 21,025 | 21,439 | 21,663 | 21,801 | 21,576 | 21,390 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
La economía de San Juan ta basada nel sector servicios, con grandes centros comerciales, y la sede central de Canal Sur Televisión y de l'Axencia Pública Empresarial Radio Televisión d'Andalucía.[2] Nel aspeutu industrial destaca Arrocerías Herba, del grupu Ebro Foods, cola mayor envasadora d'arroz andaluz.[3]
Por cuenta de la so pequeña estensión territorial, edificada casi na so totalidá, nun esiste producción agrícola nin ganadera digna de mención. La escasa actividá ganadera esistente a principios de la década foi siendo afogada pola actividá urbanística. La principal actividá del conceyu concentrar nel sector de los servicios.
La situación xeográfica de San Juan favorez la economía llocal al atopase mui cerca de Sevilla y ser un nuedu de comunicaciones ente la capital hispalense, la contorna del Aljarafe y delles llocalidaes de la vega del Ríu Guadalquivir. Esto dexó que San Juan desenvuelva un importante texíu comercial, con presencia de grandes superficies, que dan emplegu a munchos vecinos de la llocalidá. Gran parte de los residentes na llocalidá fai la so vida y el so trabayu na ciudá de Sevilla, averando esti conceyu a la tipoloxía de población que conocida como ciudad dormitorio.
Esti conceyu ta integráu, xunto con munchos otros, nel programa Ciudá 21 que promueve y pretende algamar el desenvolvimientu sostenible n'Andalucía.[4]
San Juan cunta con medios de tresporte sostenibles. En 2009 foi inaugurada la Llinia 1 del Metro de Sevilla, que cunta con dos estaciones en San Juan; San Juan Altu y San Juan Baxu y unes escaleres mecániques y un ascensor que xunen esta última estación con El Monumentu. Tamién cunta con ensame de llinies d'autobús del Consorciu de Tresportes del Área de Sevilla. En 2014 va construyise una plataforma sobre la SE-30 pa poder aportar a Sevilla al traviés de la Ponte de San Juan en bicicleta.
Suponen elementos d'interés cultural:
Casa de les mines de Cala
Conozse como casa mines de Cala l'inmueble qu'allugaba la vivienda del direutor y les oficines del ferrocarril mineru Cala-San Juan. Trátase d'unu de los monumentos civiles más representativos de San Juan de Aznalfarache por ser símbolu del pasáu industrial del conceyu. Ente 1850 y 1940 San Juan foi'l centru industrial y de servicios del Aljarafe y tuvo gran desenvolvimientu económicu y fuerte aumentu de la población (1800 %). Esta puxanza foi una de les razones que xustificó la segregación de Tomares y la constitución de San Juan como conceyu independiente por llei de 15 de xunetu de 1890.
Fueron munches les instalaciones industriales que tresformaron el paisaxe rural de San Juan y por otru de chimenees, víes, pontes, almacenes, fábriques y muelles. Les industries de Olmedo, Lissén, Codefasa, Cros, Sanavida, y sobremanera la gran fábrica Cerámica San Juan dibuxaron esi nuevu perfil. Estes industries traxeron riqueza al pueblu. Tamién a munchos obreros que formaron un proletariáu urbanu que sufrió difíciles condiciones llaborales y foi castigáu por frecuentes biltos de paludismu.
A principios del sieglu XX el ferrocarril llegó a San Juan. La Llei de 13 d'avientu de 1901 y la R.O. de 22 de febreru de 1902, aprobaron pa la firma vizcaina S.A. Mines de Cala (grupo Martínez Rodas) una concesión alministrativa por 99 años que tenía como oxeto construyir y esplotar un ferrocarril de serviciu particular y usu públicu dende les mines de Cala a San Juan de Aznalfarache y ríu Guadalquivir. La llinia, de vía métrica, tuvo 115 km., 8 pontes, 3 viaductos y 7 túneles. Inauguróse'l 24 d'agostu de 1905. San Juan enllenar d'instalaciones ferroviaries: estación, túnel, talleres, víes, economatu… según dos equipamientos singulares: el muelle-cai y la casa de direición y alministración. El ferrocarril ufiertó serviciu de viaxeros hasta 1938 y de mercancíes hasta 1955.
El xigantescu muelle-cai foi la pieza de mayor interés y presencia arquitectónica de la llinia. Taba formáu por dos grandes viaductos de doble altor y otres tantes plataformes con basculadores de vagones sistema Corrolada pa la carga de buques. Foi proyeutáu ente 1905 y 1907 pol prestixosu inxenieru Juan Manuel de Zafra (1869-1923) y construyíu con una teunoloxía novedosa: formigón armao. Trátase de la primer aplicación n'Andalucía d'esti modernu material..
L'otru edificiu singular venceyáu al ferrocarril ye la felizmente restaurada casa de direición y alministración. Construyida en 1904, según proyeutu del inxenieru vascu Juan de Areitio, foi llevantada pola firma Ricardo Delgado, de Guillena, sacante les carpinteríes y la gran montera metálica que fueron suministraes por fundiciones vizcaines. L'inmueble presenta carauterístiques que dellos historiadores del arte cataloguen como estilu ferroviariu. Trátase d'un edificiu tipu xalé, construyíu en lladriyu, pero con una solución menos sofisticada que les típiques construcciones ingleses del s. XIX. Tien dellos volúmenes con llinies rectes y sobries según prestoses colores tierra. Cubrir con teyáu a dos agües y gran montera central acristalada nel so centru. Realizar en lladriyu sobre zócalo de piedra. La planta baxa allugaba les oficines del ferrocarril, acutar la planta alta pa vivienda direutiva, a la qu'inclusive s'aportaba per una puerta privada. La edificación implicó una visión moderna de l'arquiteutura ferroviaria, y el so modelu repitir n'otros edificios singulares de les varies llinies de ferrocarriles industriales que se realizaríen na zona más occidental d'Andalucía a principios del sieglu XX.
La hestoria d'esti ferrocarril terminó definitivamente en 1960 víctima de la inviabilidad económica del proyeutu (Decretu 47/60, de 14 de xineru). Los materiales, sacante los inmuebles, fueron puyaos ente esi añu y 1965. Tres el cese de l'actividá, la casa dexó de tener usu y esperimentó un rápidu deterioru. En 1984 foi tresferida a la Xunta d'Andalucía. El 15 d'agostu de 1988 sufrió una voraz quema qu'afaró la práutica totalidá de la so estructura, de la qu'apenes quedaron de pies los murios perimetrales.
Restauración
El Conceyu de San Juan llogra la cesión de la titularidá del inmueble. Empieza la hestoria de la recuperación de la Casa de Mines de Cala. La intervención foi un proyeutu téunicamente complexu, dáu'l precariu estáu de caltenimientu que presentaba l'edificiu. Realizóse según proyeutu de los arquiteutos Ramón Gómez Bustillo y Alfonso Guajardo-Fajardo Ibarra.
Por razones metodolóxiques y operatives l'actuación estremar en cuatro fases. La primera, en 2007, d'afitamientu, resolvió los problemes estructurales del deterioráu inmueble. La segunda, yá de rehabilitación, desenvolver en 2008 y foi executada pol taller d'emplegu Aznalfarache. La tercer fase, con cargu al fondu estatal d'inversión local (plan 8000) dexó concluyir ente 2009 y 2010 la restauración del monumentu. La cuarta y última (2010-2011) consistió na urbanización de la redolada y construcción d'accesos afechos. Esta fase realizóse con cargu al fondu estatal pal emplegu y la sostenibilidá local (plan 5000).[5] El presupuestu total del proyeutu xubió a 2,19 millones d'euros[6] y xeneró más de 60 emplegos direutos ya indireutos.
La cortil monumental de San Juan de Aznalfarache
Ye un espaciu multifuncional diseñáu pol arquiteutu Aurelio Gómez Millán (1898-1991). Sigue un ampliu programa d'usos (devocionales, docentes, funerarios, d'esparcimientu...) escurríu pol cardenal Pedro Segura Sáenz (1940). Ta documentáu un primer proyeutu (1935) encargáu pol tamién arzobispu de Sevilla Eustaquio Ilundain y Esteban. El complexu estender por una superficie de 3 hai. qu'ocupa parte del históricu cuetu de San Juan. Dende él acolumbra una panorámica de la ciudá de Sevilla tan bella, que l'escritor Armando Palacio Valdés calificar como la vista más formosa del mundu.
La cortil articúlase en redol a dos grandes espacios: la gran plaza porticada abierta a Tablada y el Guadalquivir (1945) y los xardinos de la fastera del cuetu (1947). En cada unu d'estos ámbitos disponer a manera de fulcro o exa visual, respeutivamente, el monumentu al corazón de Jesús (1942) y el Trunfu del corazón de María (1944).
Alredor de la plaza porticada y siguiendo el movimientu de les manes del reló, construyéronse la Capiya del Cristu del Perdón (1947), el templu y conventu de Les Saleses(1945-50), les escueles salesianes (1948), el Xardín de Betania cola hospedería y la llibrería (1946), la casa d'exercicios nel antiguu conventu de flaires mínimos (1942-3) y la cripta cola capiya votiva (1949). La cortil foi inauguráu en payares de 1948. Dellos d'estos espacios tienen güei funciones o titularidaes distintes a les proyeutaes.
Tol complexu ye una trupa converxencia de perceiciones, identificaciones y representaciones arquiteutóniques y figuratives. El so perfil forma parte de la imaxe de San Juan y tamién del paisaxe esterior de Sevilla. La cortil incorpora al fondu iconográfico de dambes ciudaes una arquiteutura historicista, con propuestes estétiques que tomen dende'l mudéxar al neobarrocu pasando pol neorrenacimientu, de forma quiciabes un tanto anacrónica, pero bien carauterística y suxerente.
Los xardinos ocupen la fastera del cuetu y tán concebíos siguiendo un criteriu marcadamente escenográficu. Les cualidaes del paisaxe punxéronse al serviciu d'una idea que se referencia potenciando la elevación como carauterística más significativa del llugar. Dende'l pórticu d'accesu, asitiáu nel barriu Baxu, y a partir d'un espaciu central, una serie de terraces axardinaes articulaes con escalinates y caminos en rampla, conducen hasta la entrada de la gran plaza porticada. L'espaciu ente una y otra cota ye'l recuperáu pola Xunta d'Andalucía y el Conceyu de San Juan de Aznalfarache.
Del 25 de febreru de 1944 data la memoria constructiva del "Trunfu del Corazón de María", qu'ocupa'l nivel más baxu del xardín y actúa como catalizador espacial del mesmu. El trunfu ye un tipu de monumentu, evolucionáu a partir de la columna conmemorativa romana, qu'adquier la so dimensión conceptual nel barrocu (resemantización), a partir del modelu de Mena-Potes construyíu ente 1616 y 1631 en Granada, y al que siguieron, ente otros, los monumentos d'Antequera, Sevilla, Écija, Cádiz, y los varios de Córdoba, llevantaos toos ente los sieglos XVII y XVIII. Un trunfu compónse de normal d'una espodada columna o pilastra alzada sobre pedestal más o menos complexu, coronada de la escultura a la que se dedica. A esti modelu respuende'l Trunfu de San Juan.
Pal promotor, el Trunfu tenía de ser una xoya llabrada en piedra y mármoles y allo dedicáronse, con tou esfuerciu, tantu Aurelio Gómez Millán como l'escultor José Lafita Díaz (1887-1945) autor del programa iconográfico. Por una decisión personal del arquiteutu, el monumentu incorpora un retruque en mármol de la imaxe de la Virxe del Amparu caltenida na Ilesia de la Madalena (Sevilla), que s'alza a 17 metros d'altor. Se emplaza na rotonda d'entrada al xardín, y sirve d'arranque a los mentaos caminos que constitúin un itinerariu contemplativu dedicáu a los misterios del rosariu (doliosos, gociosos y gloriosos). Dichos misterios (acontecimientos significativos) represéntense gráficamente en quince capilla por aciu artísticos relieves en mármol orixinal del escultor catalán Claudio Rius Garrich (1893-1970), artífiz de bien amplia producción, especializada en temes sacres, que trabayó na Catedral de Sevilla.
L'otru gran edificiu del conxuntu ye l'antigua ilesia del conventu franciscanu güei parroquia de los Sagraos Corazones en y que destaquen les pintures del retablu mayor.
La Conseyería de Cultura de la Xunta d'Andalucía al traviés del Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu restauró los cinco llenzos orixinales del pintor Juan del Castillo, que constitúin parte del retablu de San Juan Bautista calteníu na actual ilesia de los Sagraos Corazones de San Juan de Aznalfarache.
Los cinco llenzos El Bautismu de Cristu, San Xuan Evanxelista na islla de Patmos, La Predicación de San Juan Bautista, La Nacencia de San Juan Bautista y San Xuan Evanxelista na tina, formen parte del Retablu Mayor del mentáu templu. L'arquiteutura lignaria, les escultures y les pintures realizar n'orixe pa decorar el presbiteriu de la parroquia de San Juan de la Palma (Sevilla), llugar nel que permaneció hasta 1710, fecha en que pasó a la ilesia del conventu de San Antón, de flaires franciscanos menores (actual parroquia).
La construcción del retablu foi alcordada n'ochobre de 1734 siendo los sos autores Miguel Cano (arquiteutura lignaria) y Juan del Castillo (pintura). L'artista Alonso Cano, fíu de Miguel, actuó como escultor y fiador de Juan del Castillo. Sábese que la empresa resultó azarosa, nun cumpliéndose los plazos alcordaos y decidiéndose la sustitución de dos tarrezas iconográficos. Al so fallecimientu, Castillo nun realizara tolos trabayos contrataos, razón pola qu'en 1658 Gaspar de Rivas recibe l'encargu de dorar el retablu.
Juan del Castillo ye unu de los grandes pintores del barrocu andaluz, nacíu en Sevilla hacia 1590, formándose nel espíritu tardomanierista, vixente nes últimes décades del sieglu XVI de la pintura sevillana, y reforzando el so estilu col estudiu de grabaos y estampes. A partir de la segunda década del sieglu XVII el so arte evolucionó escontra un íntimu naturalismu, de ciertu calter descriptivu, y cromatismu más templáu incorporando detalles inspiraos nes obres de Pacheco, el mozu Diego Velázquez, ya inclusive Zurbarán. La importancia de Castillo na escuela sevillana de pintura ye muncho más importante de lo que la historiografía tradicional recueye, yá que na actualidá acéptase que fuera maestru de Bartolomé Esteban Murillo.
La muralla almohade
Monumentu declaráu Bien d'Interés Cultural (Llei 16/1985, de 25 de xunu, del Patrimoniu Históricu Español) inscritu nel Catálogu Xeneral del Patrimoniu Históricu d'Andalucía (Llei 14/2007, de 26 de payares, del Patrimoniu Históricu d'Andalucía).
La ilesia parroquial San Xuan Bautista
Foi edificada en 1929. Ye obra del arquiteutu Vicente Sánchez Traver.
Los principales servicios públicos son:
Parque de los Pitufos
Ye un parque municipal con una superficie averada de 15,5 hectárees. Cuerre paralelu a la carretera A-8058 (ramal de serviciu) dende l'Avenida 28 de Febreru, onde tien la so entrada, hasta'l Polideportivu Municipal 1º de Mayu. Tien una área llana y otra que se correspuende la cornisa del Aljarafe. L'espaciu configuróse asina en 1981, rellacionáu cola solución de trinchera que se dio a la travesía del pueblu del entós llamáu nuevu accesu a Sevilla dende'l Aljarafe (1975-1985). Precisamente'l parque ocupa un espaciu ente esta infraestructura y el cantu oeste del conxuntu edificáu del barriu altu de San Juan.
Primeramente llamáu Parque Infantil Mines de Cala, empezó a ser conocíu, dende práuticamente la so construcción, como parque de los Pitufos rellacionando'l públicu infantil l'equipamientu de xuegos qu'entós tenía'l parque (minicastillos y minicasitas) col espardimientu televisivu de la esitosa serie de dibuxos animaos Les Schtroumpfs (Los Estrunfinos) orixinal del gran dibuxante belga Pierre Culliford (Peyo). Yá en 1988 la prensa recueye que'l parque yera más conocíu pol nome popular que pola so denominación oficial.
A lo llargo d'estos casi 30 años el parque de los Pitufos esperimentó delles remodelaciones, siendo la más importante la de 1997. Amás de biozona d'esparcimientu y d'ociu, el parque de los Pitufos tuvo ocupaciones tan diverses como cine de branu, mercadín d'artesanía, nucleu zoolóxicu, competiciones de too tipu, etc.
En 2011 reabrióse'l parque[7] tres la realización d'obres según proyeutu de Jorge Pérez Jiménez, inxenieru téunicu agrícola y actuóse homogeneizando y ordenando los distintos espacios y elementos vexetales que componen la parcela, a la que se dotó d'una amplia zona de recréu con xuegos infantiles y otros dos p'actividaes al campu d'educación física y fitness. Tamién se diseñó una zona con instalaciones de xuegu pa neños y una zona de descansu con un quioscu-chigre.
Na parte sur caltúvose la ría artificial, dotándola de nueva xardinería. Tamién podemos apreciar llameres y melias a los que s'añedieron nueves especies como pinos, jacarandas… Dispunxéronse nesti espaciu dos amplios cortiles p'actividaes deportives al campu dotaos de los aparatos y elementos necesarios pa la realización d'exercicios de caltenimientu físicu. Más al norte podemos ver singulares combinaciones de plantes y árboles estéticamente bien prestosos. Contemplamos cercis, árboles del paraísu, eleagnus y cirolares xaponeses... Nesta zona tresplantáronse árboles d'otres árees del mesmu que nun teníen sentíu nos sos allugamientos anteriores y incluyéronse exemplares de pinos carrasco y albizias, que formen distintos rincones de singular guapura ornamental.
D'últimes indicar que, percorriendo'l parque de norte a sur, construyóse un cómodu carril bici-footing que tamién sirve como elementu d'unión de les distintes zones que formen el rehabilitáu parque de los Pitufos.
Polideportivu 1º de Mayu
El Conceyu cunta con dos polideportivos, el de La nuesa Señora del Loreto, na Barriada d'El Monumentu y el Polideportivu 1º de Mayu, que s'atopa nel Barriu Baxu. El Polideportivu 1º de Mayu ye'l meyor forníu, y cuenta con piscina cubierta, piscina olímpica descubierta, campu de fútbol de verde artificial, ximnasiu y pista d'atletismu.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
