Cyperus esculentus

especie de planta From Wikipedia, the free encyclopedia

Cyperus esculentus
Remove ads

La chufa[1] (Cyperus esculentus) ye una planta yerbácea que produz el tubérculu comestible conocíu como chufa.

Thumb
Vista de la planta
Thumb
Detalle de la planta
Datos rápidos Clasificación científica, Reinu: ...
Remove ads

Descripción

Cyperus esculentus ye una planta viviega, qu'algama unos 40 a 50 centímetros d'altu y que tien un sistema radicular rizomático, nel que se formen finalmente les chufes, con fueyes basales y enteres.

Planta perenne, con estolones de 1–8 cm de llongura con tubérculos globosos de 3–11 mm d'anchu; culmos triquetros, 20–65 cm d'altu. Fueyes 3–7, coles llámines en forma de V, hasta 20 (35) cm de llargu. Bráctees de la inflorescencia 3–7, horizontales a ascendentes, hasta 30 cm de llargu, rayos 5–10, hasta 12 (20) cm de llargu, espigues laxamente ovoides, 20–30 mm de llargu; espiguillas 3–25, lliniares, esplanaes, 5–34 mm de llargu y (1.2) 1.5–1.6 (2) mm d'anchu, cafés, raquilla alada, persistente; escames 9–42, ovaes a elíptiques, 2–3 mm de llargu y 1.4–2 mm d'anchu, 7–9-nervias, persistentes; estames 3, anteres 1.3–1.8 mm de llargu; estigmes 3. Frutu (escasamente maureciendo) trígono, elipsoidal, 1.1–1.6 mm de llargu y 0.3–0.6 (0.8) mm d'anchu, obtusu, puntiáu, café, sésil.[2]

Remove ads

Carauterístiques

La planta rique suelos arenosos y un clima templáu; como tal, el clima mediterraneu de Valencia ye particularmente aparente pal so cultivu. Les chufes son llantaes ente los meses d'abril y mayu (primavera boreal), y irrigaes selmanalmente hasta la so recoyida, nos meses de payares y avientu (iviernu boreal). Les flores, de tamañu irregular, son verdoses o amarellentaes y nacen de tarmos terminaos en espiguillas.

Tamién podemos atopar chufes nel oeste d'África, d'onde ye bien probable sían orixinaries.

N'España, amás, tán cultivándose chufes n'otres zones con meyores condiciones que dexen el control de consumu d'agua.

Remove ads

Usos

Una vegada recoyíes, les chufes son llavaes y ensugaes pal so caltenimientu, atopándo-yles a la venta cuando yá tán seques. El so usu más apreciáu ye pa la ellaboración de la Horchata de chufa, bebida bien típica de la ciudá de Valencia (España). Tamién ye emplegáu como cebu p'atraer preses de caza como venaos y especialmente pavos.

Al habese atopáu restos en vasíes del Antiguu Exiptu, sábese qu'esti tubérculu tien una hestoria de cultivu de siquier 4000 años, siendo una de les primeres plantes esplotaes na agricultura. Les chufes fueron introducíes n'España polos árabes mientres el tiempu en qu'ocuparon territorios na península, ente los años 711 y 1492.

Por cuenta de que les chufes contienen un 20-36% d'aceite, el C. esculentus ye un cultivu potencial pa la producción de biodiésel.[3]

Cultivu

El cultivu de la chufa na contorna valenciana de Huerta Norte ta protexíu cola denominación d'orixe Chufa de Valencia.

Propiedaes

Medicina tradicional china: pa tratar estómagu y fégadu. Pa pechu y abdome enchíos, dolor de banda, distensión epigástrica, dolores menstruales y síndrome premenstrual. Nun usar con síntomes agudos de calor debíu a insuficiencia de yin. Ente 6 y 12 g diarios.[4]

Apocayá afayóse nos fondos de la Coleición Espínola, en Valencia un documentu del II Conde de Sotu Amenu, quien fora nel so momentu'l primer Alcalde Constitucional de la ciudá d'Alicante en 1812, el que podría datase como'l primer manuscritu onde se prescribe la horchata de chufa con fines curatibles y solliviar la enfermedá del Conde a la so llegada a la ciudá de Valencia en 1824, asina lo indica'l tratamientu que-y realiza'l Doctor Alcazar a base de "lleche de chufes".[necesita referencies]

Remove ads

Taxonomía

Cyperus esculentus describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 45. 1753.[2]

Etimoloxía

Cyperus: nome xenéricu que remanez del griegu y que significa "xuncu".

esculentus: epítetu llatín que significa "comestible".[5]

Sinonimia
Thumb
Chufes.
Thumb
Chufes.
Thumb
Venta ambulante d'horchata nes cai de Valencia
  • Chlorocyperus aureus Palla ex Kneuck.
  • Chlorocyperus phymatodes (Muhl.) Palla
  • Cyperus aureus (L.) Nyman
  • Cyperus bahiensis Steud.
  • Cyperus buchananii Boeck.
  • Cyperus callistus Ridl.
  • Cyperus chrysostachys Boeck.
  • Cyperus cubensis Steud.
  • Cyperus damiettensis A.Dietr.
  • Cyperus fresenii Steud.
  • Cyperus fulvescens Liebm.
  • Cyperus gracilescens Schult.
  • Cyperus gracilis Link
  • Cyperus heermannii Buckley
  • Cyperus helodes Schrad. ex Nees
  • Cyperus hydra Kunth
  • Cyperus lutescens Torr. & Hook.
  • Cyperus melanorhizus Delile
  • Cyperus nervosus Bertol.
  • Cyperus officinalis T.Nees
  • Cyperus pallidus Savi
  • Cyperus phymatodes Muhl.
  • Cyperus phymatodes var. heermannii (Buckley) S.Watson
  • Cyperus repens Elliott
  • Cyperus ruficomus Buckley
  • Cyperus scirpoides R.Br.
  • Cyperus sieberianus Link
  • Cyperus tenorei C.Presl
  • Cyperus tenorianus Schult.
  • Cyperus tuberosus Pursh
  • Cyperus variabilis Salzm. ex Steud.
  • Pterocyperus esculentus (L.) Opiz
  • Pycreus esculentus (L.) Hayek[6][7][8]
Remove ads

Ver tamién

Referencies

Bibliografía

Enllaces esternos

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads