Helioqabal

Helioqabal (lat. Marcus Aurelius Antoninus Augustus; 20 mart 203, Roma^[1] və ya Velletri, Latsio^[1] – 11 mart 222^[2], Roma) — Roma imperatoru (218–222).^[5]

Helioqabal
lat. Marcus Aurelius Antoninus
Roma imperatoru
8 iyun 218 – 11 mart 222
Əvvəlki	Makrin
Sonrakı	Aleksandr Sever
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	20 mart 203(0203-03-20)
Doğum yeri	Roma, Roma imperiyası[1] və ya Velletri, Roma əyaləti[d], Latsio, İtaliya krallığı[1]
Vəfat tarixi	11 mart 222(0222-03-11)[2] (18 yaşında)
Vəfat yeri	Roma, Roma imperiyası
Dəfn yeri	Tibr[3]
Fəaliyyəti	siyasətçi
Atası	Karakalla
Anası	Yulia Soemiya[4]
Uşağı	Aleksandr Sever
Ailəsi	Sever sülaləsi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Erkən həyatı və hakimiyyətə gəlişi

Helioqabal, 203-cü ildə Emesa şəhərində (indiki Hüms, Suriya) anadan olmuşdur. Əsl adı Varius Avitus Bassianus idi. Anası Yuliya Soemiya, Roma imperatoru Karakallanın bacısı qızı idi. Helioqabal, Emesa şəhərindəki El-Gebal məbədində günəş tanrısı El-Gabalın baş kahini idi.

217-ci ildə Roma imperatoru Karakalla öldürüldükdən sonra, pretorian prefekt Makrinus hakimiyyəti ələ keçirdi. Lakin, Makrinusun hakimiyyəti qısa müddətli oldu. 218-ci ildə, Yuliya Soemiya və onun tərəfdarları, Helioqabalı Roma imperatoru elan etdilər. Makrinus, Antakya yaxınlığındakı döyüşdə məğlub oldu və öldürüldü.

Hakimiyyət illəri

Helioqabal, Roma imperatoru kimi tanınan ən gənc şəxs idi. Onun hakimiyyəti, qalmaqallı və mübahisəli idi. Helioqabal, El-Gabal kultunu Romaya gətirdi və onu Roma panteonunun baş tanrısı etməyə çalışdı. Bu, ənənəvi Roma dininə bağlı olan senat və xalq arasında narazılığa səbəb oldu.

Helioqabal, həmçinin özünün qeyri-adi davranışları ilə tanınırdı. O, tez-tez qadın paltarları geyinir, özünü fahişə kimi təqdim edir və ictimai yerlərdə sekslə məşğul olurdu. Bu davranışlar, Roma cəmiyyətində şok və qınağa səbəb oldu.

Ölümü

Helioqabalın qalmaqallı hakimiyyəti, 222-ci ildə pretorian qvardiyanın qiyamı ilə sona çatdı. O, anası ilə birlikdə öldürüldü və cəsədləri Tiber çayına atıldı.

Mirası

Helioqabal, Roma tarixinin ən qalmaqallı və mübahisəli imperatorlarından biri olaraq yadda qalır. Onun hakimiyyəti, Roma İmperiyasının çöküş dövrünün başlanğıcını simvolizə edir.