İyirmi birinci sülalə (Misir)
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
XXI sülalə - Qədim Misir tarixində üçüncü aralıq dövrə aid edilən sülalə.
|
Qədim Misir tarixi |
 |
| Sülalə öncəsi dövr |
| Tasi mədəniyyəti |
| Badar mədəniyyəti |
| Nakadi mədəniyyəti |
| Amrat mədəniyyəti (I Nakad) Gerzey mədəniyyəti (II Nakad) |
| Aşağı Misir |
| Yuxarı Misir |
| Sülalələr dövrü |
| Erkən padşahlıq |
| I sülalə • II sülalə |
| Qədim padşahlıq |
| III sülalə • IV sülalə V sülalə • VI sülalə |
| Birinci aralıq dövr |
| VII sülalə • VIII sülalə IX sülalə • X sülalə XI sülalə |
| Orta padşahlıq |
| XI sülalə • XII sülalə |
| İkinci aralıq dövr |
| XIII sülalə • XIV sülalə XV sülalə • XVI sülalə XVII sülalə |
| Yeni padşahlıq |
| XVIII sülalə XIX sülalə • XX sülalə |
| Üçüncü aralıq dövr |
| XXI sülalə XXII sülalə • XXIII sülalə XXIV sülalə • XXV sülalə XXVI sülalə |
| Sonrakı dövr |
| XXVIII sülalə XXIX sülalə • XXX sülalə |
| Fars dövrü |
| XXVII sülalə • XXXI sülalə |
| Yunan-Roma dövrü |
| Argeadlar • Ptolemeylər |
 |
XX sülalədən hökmdar III Ramzes hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün din xadimləri ilə yaxınlaşır. Kahinlər firondan geniş səlahiyyətlər və var-dövlət alırlar. Nəticədə onlar çox güclənərək artıq mərkəzin siyasətindən yayınmağa başlayırlar. III Ramzesdən başlayaraq Misirdə bölünmə gedikcə güclənir, mərkəzi hakimiyyət zəifləyir. Bu isə öz növbəsində ayrı-ayrı bölgələrin müstəqilləşməsinə şərait yaradır.
Tebesdəki Amon məbədi baş kahini o qədər güclənmişdi ki,artıq firona tabe olmurdu. Din xadimlərinin gücü baş kahin Amenhotepin zamanında daha da artır. Sonuncu firon XI Ramzesin hakimiyyəti dövründə baş kahin Herihor bütün vacib dövlət vəzifələrini əlində cəmləşdirmişdi. Artıq din xadimləri fironlarla yox, tanrı ilə insanlar arasında vasitəçi rolunu oynayırdı. Buna görə hökmdarlar əvvəlki kimi ilahiləşdirilən gücə malik deyildilər[1].
XI Ramzesin ölümü ilə XX sülalə də süqut etdi. Tebes və ətraf torpaqlarda hakimiyyət baş kahin Herihorda qalırsa, Nil deltasında XXI xanədan taxta çıxdı. Bununla Misirdə mərkəzləşdirilmiş dövlət yenidən bölündü. Tarixdə bu dövr üçüncü aralıq dövr adlanır.
XXI sülalənin banisi Smendes XI Ramzesin qızı evli idi. Xanədanlığın mərkəzi Tanis şəhəri idi. Ancaq Smendes və onun davamçıları hakimiyyətlərini ancaq Aşağı Misirdə yaya bildilər.
XXI sülaləsinin son fironu II Psusennes olmuşdur. Onun ölümündən sonra liviyalı I Şeşonk Nil deltasında taxtı ələ keçirdi.
Manefona görə XXI sülalədən olan 7 firon 130 il hakimiyyətdə olmuşlar[2].
| Ad | Şəkil | Taxt adı | Hakimiyyət illəri |
 |
|||
 |
|||
 |
|||
 |
|||
 |
|||
 |
|||
| Psusennes II |  |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
