Ҡарасай-Черкес Республикаһы

Ҡарасай-Черкес Республикаһы (ҡарас.-балҡ. Къарачай-Черкес Республика, ҡаб.-черк. Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ, абаз. Къарча-Черкес Республика, нуғ. Карашай-Шеркеш Республикасы) — республика, Рәсәй Федерацияһы субъекты, Төньяҡ Кавказ федераль округы составына инә^[4].

Рәсәй Федерацияһы субъекты
Ҡарасай-Черкес Республикаһы ҡарас.-балҡ. Къарачай-Черкес Республика ҡаб.-черк. Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ абаз. Къарча-Черкес Республика нуғ. Карашай-Шеркеш Республикасы
Ҡарасай-Черкес Республикаһы флагы Ҡарасай-Черкес Республикаһы гербы
Баш ҡала	Черкесск
Майҙаны	77-се
- Барлығы - һыу өҫтө %	14 277 км² 0,6
Халҡы	74-се
- Барлығы - Тығыҙлыҡ	↘467 797[1] (2016) 32.77 кеше/км²
ТТП	77-се
- Барлығы (ағым. хаҡ.) - Йән башына	74,8[2] млрд. һум (2010) 82,4 мең һум
Федераль округ	Төньяҡ Кавказ
Иҡтисади район	Төньяҡ Кавказ
Дәүләт теле	урыҫ, Ҡарасай, черкес, абазин, нуғай
Республика башлығы	Рәшит Темрезов
Хөкүмәт рәйесе	Морат Карданов
Парламент рәйесе	Александр Иванов
РФ субъекты коды	15
ISO 3166-2 коды	RU-SE
Сәғәт бүлкәте	MSD[d], UTC+3:00[d] һәм Европа/Москва[d][3]

(аудио)
	Ҡарасай-Черкес Республикаһы гимны
	noicon
Помощь по воспроизведению

Баш ҡалаһы — Черкесск.

География

Ҡарасай-Черкес Республикаһы төньяҡта — Ставрополь крайы, көнсығышта — Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһы, көньяҡта — Абхазия һәм Грузия, көнбайышта — Краснодар крайы менән сиктәш. Майҙаны — 7987 км².

Тарих

РСФСР составындағы автономиялы өлкә булараҡ 1922 йылдың 12 ғинуарында ойошторола. 1992 йылда республика тип үҙгәртелә.

Халҡы

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

1959

1991

1996

2001

2006

2011

2016

Рәсәй Дәүләт статистикаһы федераль хеҙмәте мәғлүмәттәре буйынса, республика халҡы 467 797 (2016) кеше тәшкил итә. Халыҡ тығыҙлығы — 32,77 кеше/км² (2016). Ҡала халҡы — 42,8 % (2015).

Республикала башлыса Ҡарасайҙәр (38,5 %), урыҫтар (33,6 %), черкестар (11,3 %), абазиндар (7,4 %) һәм нуғайҙар (3,3 %) йәшәй. 2002 йылда — 134, 2010 йылда — 110 башҡорт йәшәгәне теркәлгән^[5][6].