Йомағужа (Стәрлебаш районы)

Йомағужа (рус. Юмагузино) — Башҡортостандың Стәрлебаш районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 164 кеше^[1]. Почта индексы — 453172, ОКАТО коды — 80248825003.

Ауыл
Йомағужа
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Стәрлебаш районы
Координаталар	53°32′58″ с. ш. 55°18′03″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 248 825 003
ОКТМО коды	80 648 425 111
Картаны күрһәтергә/йәшерергә Йомағужа

Тарихы

Ауылға нигеҙҙе йөҙ башы, Тәлтем-Юрматы улусы старшинаһы Йомағужа Ҡәйепов һала, һәм ауыл Йомағужа тип атала. V ревизия материалдарында 9 йорттан торған был ауылда 105 кешенең йәшәүе теркәлә. 1816 йылдағы VII Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу материалдарына ярашлы уның улдары: хорунжий Ҡорманғол (1780 й. т.) (уның улдары: Хисмәтулла, Ғүмәр), йорт старшинаһы ярҙамсыһы Мәһәҙей (1783 й. т.), игеҙәктәр: Илъяс һәм Әүәлмәһәҙей (1785 й. т.), йөҙ башы Ниғмәтулла (1792 й. т.), (уның улдары:Сәйетбаттал, Хәбибулла, Мостафа). 1842 йылда 74 аҫаба башҡорттоң йәшәүе теркәлә. Аҙағыраҡ был тораҡ пункты ҡатнаш милләтле ауылға әйләнә. 1859 йылда 25 ихатала 111 кешенең йәшәүе билдәле^[2].

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	164	78	86	47,6	52,4

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Стәрлебаш): 20 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Ҡуғанаҡбаш): 6 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Стәрлетамаҡ): 60 км

Билдәле шәхестәре

• Ҡәйепов Мөхәмәтгәрәй Ильяс улы (1825—?) — кантон башлығы, зауряд-есаул (1862). Ҡырым һуғышында ҡатнашыусы.
• Әхмәтов Абдулла Шәңгәрәй улы (1918—1995) — Советтар Союзы Геройы (1944).

Сығанаҡтар

• Юсупов Ю. М., Исянгулов Ш. Н., Ярмуллин А. Ш. Юрматы.— Уфа, 2017. — 154 с.: илл.