Түбәнге Серге районы

Түбәнге Серге районы (рус. Нижнесергинский район) — Свердловск өлкәһенең административ-территориаль һәм муниципаль берәмеге. Көнбайыш идаралыҡ округына ҡарай.

Түбәнге Серге районы

Герб Флаг (аңлатма)
Ил	Рәсәй Федерацияһы
Төрө	муниципаль районы
Урынлашҡан урыны	Свердловск өлкәһе
Берләштерә	6 муниципаль берәмек
Идари үҙәге	Түбәнге Серге ҡалаһы
Барлыҡҡа килеүе	1924
Муниципаль район башлығы	Еремеев Валерий Васильевич
Халҡы (2016)	↘40 980[1] (Аңлатма хатаһы: Танылмаған "#" тыныш билдәһе %)
Тығыҙлығы	11,11 кеше/км²
Аланы	3689,8 км²
Ваҡыт бүлкәте	MSK+2
Машина номерҙары коды	66, 96
Рәсми сайты

Административ үҙәге — Түбәнге Серге.

География

Район Свердловск өлкәһенең көньяҡ-көнбайыш өлөшөдә урынлашҡан, көньяҡтан Силәбе өлкәһе менән сиктәш. Майҙаны — 3 689,80 км².

Тарих

1924 йылдың 27 февралендә Урал өлкәһенең Екатеринбург өлкәһе составында ойошторола.

1925 йылда Түбәнге Серге районынан Бисәрт районы бүленеп сығарыла, һуңыраҡ ул бөтөрөлә.

1934 йылдың 17 ғинуарында Урал өлкәһе бөтөрлгәс, район Свердловск өлкәһе составына керә.

1945 йылдың 2 ноябренән 1959 йылдың 9 мартына ҡәҙәр район составынан йәнә Бисерт районы бүленеп сығарыла.

1963 йылдың 1 февраленән 1965 йылдың 13 ғинуарына тиклем Түбәнге Серге өлкә ҡарамағындағы ҡала тип үҙгәртелә. Түбәнге Серге районы бөтөрөлә, уның төп өлөшө яңы ойошторолған Свердловск ауыл районына, ә ҡалғаны — Түбәнге Серге ҡала советына кертелә.

1966 йылда Түбәнге Серге ҡалаһы йәнә район әһәмиәтендәге ҡала тип үҙгәртелә.

1995 йылдың 29 октябрендә, төбәк референдумы һөҙөмтәләренә ярашлы, «Түбәнге Серге районы» муниципаль берәмеге ойошторола. Эргә-тирәләге тораҡ пункттар менән бергә айырым «Бисәрт ҡала округы»н барлыҡҡа килтергән, Бисәрт ҡала тибындағы ҡасабаһы район составына кермәй ҡала.

2004 йылдың 27 декабрендә, Свердловск өлкәһенең 228-ОЗ һанлы законына ярашлы, Түбәнге Серге муниципаль берәмегенә муниципаль район статусы бирелә.

Халҡы

10 000

20 000

30 000

40 000

50 000

60 000

70 000

80 000

90 000

1979

2011

2016

Халыҡ иҫәбе
1959[2]	1970[3]	1979[4]	1989[5]	2002[6]	2009[7]	2010[8]	2011[9]
83 810	↘81 954	↘74 871	↘72 257	↘60 512	↘55 539	↘44 453	↘44 233
2012[10]	2013[11]	2014[12]	2015[13]	2016[1]
↘43 068	↘42 499	↘42 021	↘41 516	↘40 980

Муниципаль-территориаль ҡоролош

Түбәнге Серге районында 5 ҡала һәм 1 ауыл биләмә составында 38 тораҡ пункт бар^[14]:

№	Ҡала һәм ауыл биләмәләре	Административ үҙәк	Тораҡ пункттар һаны	Халҡы	Майҙаны, км2
1	Атиг эшселәр ҡасабаһы ҡала биләмәһе	Атиг эшселәр ҡасабаһы	1	↘3192[1]
2	Дружинино ҡала биләмәһе	Дружинино эшселәр ҡасабаһы	4	↘4494[1]
3	Кленовское ауыл биләмәһе	Кленовское ауылы	16	↘3772[1]
4	Михайловск муниципаль берәмеге	Михайловск ҡалаһы	12	↘14 156[1]
5	Түбәнге Серге ҡала биләмәһе	Түбәнге Серге ҡалаһы	4	↘9526[1]
6	Үрге Серге ҡала биләмәһе	Үрге Серге эшселәр ҡасабаһы	1	↘5840[1]

Тораҡ пункттар

Тораҡ пункттың исеме төшөрмәһендә муниципаль ҡарамағанлығы күрһәтелгән

Аҡбаш[15] 698[8] Араҡай[15] 413[8] Атиг[16] ↘3192[1] Бажуково[17] 5[8] Васькино[18] 456[8] Дружинино[19] ↘3741[13] Киселевка[18] 191[8] Кленовское[18] 1250[8] Ключевая[18] 1155[8] Контуган[18] 215[8] Контугановский[18] 42[8] Красноармеец[15] 717[8] Красный Партизан[18] 5[8]

Лазоревый[19] 170[8] Малиновый[18] 75[8] Михайловск[15] ↘9306[13] Михайловский Завод[15] 565[8] Накоряково[18] 357[8] Новая Ельня[17] 26[8] Отевка[18] 217[8] Өпәй[18] 2[8] Өфө-Шигер[15] 522[8] Первомайское[19] 595[8] Перепряжка (Аҡҡул)[15] 279[8] Половинка[17] 64[8] Рябиновка[15] 92[8]

Солдатка[19] 67[8] Сосновый Бор[18] 119[8] Старобухарово[18] 283[8] Талица[18] 163[8] Төлгәш[15] 465[8] Түбәнге Серге[17] ↘9552[13] Уразай[18] 21[8] Үрге Серге[20] ↘5840[1] Үрмәкәй[15] 827[8] Шарама[15] 146[8] Шәкүр[15] 827[8] Әтнәш[18] 6[8]

Тәбиғи парктар

Түбәнге Серге районы территорияһында «Болан шишмәһе» (рус. «Оленьи Ручьи») тәбиғи паркы урынлашҡан.