Israel
Stoot in Voadaasien From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Israel (hebräisch:
מדינת ישראל?/i Medinat Jisra'el, arabisch دولة إسرائيل, Umschrift: Daulat Isrāʾīl) is a Stoot in Asien (Noha Ostn), dea aun Syrien, in Libanon, Egyptn, Jordanien, an de Palästinensischn Autonomiegebiete und im Westn aus Middlmeea grenzd. Israel is da anzige Stoot vau da Wöd, wo de Judn de Bevökarungsmeaheid haum. Da Stoot is am 14. Mai 1948 grindt wuan und is duach a Resolution vau da Generoivasaumlung vau da UNO legitimiad. De Basis woa da UN-Teulungsplan fia Palästina.
| Der Artikl is im Dialekt Weanarisch gschriem worn. |



De amerikanische Organisation Freedom House stuft es Laund ois de anzige freie Demokratie im Nohn Ostn ein.[5][6]
Remove ads
Nauman
De ötaste Quöin fias Woat „Israel“ is de egyptische Merenptah-Stele (heit im Egyptischn Museum in Kairo). Se schreibt iwa an Födzug gegn a Voik Israel im Laund Kanaan und wiad auf's Joa 1211 v. Kr. datiat.
De Voiksetymologie vom Oidn Testament deit „Israel“ ois „Godstreida“ (Gen 32,29 EU). Da Jakob hod den Nauman kriagt, wiara mid an geheimnisvoin Gegna grungan hod. Seine Nochkumma san „Kinda Israels“, „Israelitn“ oda kurz „Israel“ gnennt worn.
Remove ads
Eadkund
Israel liegt auf da Laundbruckn zwischn Asien und Afrika am estlichn Raund vaum Middlmeea. Geografisch gheads zu Vuadaasien, geologisch owa zu Afrika, weus auf da afrikanischn Kontinentalplottn liegt. De Grenz zua Arabischn Plottn büd's Jordantoi, des wos a Teu vaum Großn Afrikanischn Grombruch is.
Laundschoft
Israel kau ma in via Regiona eiteun: Middlmeeagebiet, Higllaundschofd im Zentrum, es Jordantoi und de Negev Wiastn.
Es Doude Meea is mid −418 m da niadrigsde Punkt vau Israel und vau da Eadn, da häxde Punkt is da Beag Meron in Galiläa mid 1208 m.
Da Negev mochd a Fläch vau rund 12.000 km² aus. Des is mea wia de Höfdn vau gaunz Israel. Geografisch gseng ghead a zua Siai-Wiastn.
- See Genezareth
- Har Meron in Galiläa (häxda Beag)
- Es Dode Mea
- Daddlpoimen in da Arava
- Im Negev
Städt
In Israel gibt's 68 Städt. De Faustregl bei da Vagob vaum Stodrecht san rund 20.000 Einwohna.
De grässdn Städt (2012) san Jerusalem (815.308), Tel Aviv-Jaffa (405.300), Haifa (272.181), Rischon LeZion (235.123), Aschdod (214.886) und Be'er Scheva (197.269).
De grässte schwaapunktmässig vau Araban bewohnde Stod is Nazareth (72.200 Eihwohna) gfoigd vau Umm al-Fahm (46.100). De grässde Beduinenstod is Rahat im Negev (51.700).[7]
- Tel Aviv, Azrieli Center
- Jerusalem, mid Westmaua, Tempebeag und Fösndom
- Da Hofn vau Haifa
- De Bahai Geatn in Haifa
Flora und Fauna
Duach de Log zwischn Wiastn und Middlmeea hod Israel a recht reichhoidige Flora und Fauna. In oidn Zeidn hods in da Region sogoa Lewn und Nükrokodü gem. Unta de Groußviecha gibt's heit no in freia Wüdbaun in sötanan Arabischn Leopardn, in Asiatischn Esl, in Nubischn Staabock und de Arabische Oryxantilopn. In Wüdparks gibt's z. B. Mesopotamische Damhiasch und Wüdschof.
- A Arabischa Leopard in da judäischn Wiastn
- Asiatische Wüdesl
- Syrischa Staabock im Negev
- Arabische Oryxantilopn im Wüdpark Chai-Bar Yotvata
- Mesopotamischa Damhiasch im Wüdpark Chai Bar Karmel
Remove ads
Bevökarung
2013 hods in Israel 8.002.200 Einwohna gem. Davau san rund 6.042.000 (75.3% %) Judn und 1.658.000 (20.7 %) Araba. Dazua kuman no rund 318,000 (4%) Aundare.[8]
De Stootsaunghearigkeid wiad duach Gebuad oda Einbiagarung ealaungt. Duachs Hoamkeagsetz kenan olle Judn, de wos noch Israel einwaundan, de israelische Stootsbiagaschofd griang; aa a doppede Stootsbiagaschofd is meglich.
Gschicht
De easchdn Siedlungsspuan lossn si aufd Zeid zwischn 12. und 11. Joahundat zruckvafoign. Jerusalem is noch da Iwaliefarung vaum Tanach (Bibl) uma 1000 v. Kr. ois Haptstod vaum Kenigreich Israel duach'n David grindt wuan. Noch'm Doud vaum Salomon is des Kenigreich in zwaa Reiche zafoin.
Des Noadreich is 722 v. Kr. vau de Assyrer eaboad wuan; des Sidreich Juda is 587 v. Kr. im Kriag mid Babylon untagaunga. Späda is s a Teu vaum Peasareich wuan, daun vaum Reich vom Alexander im Grossn und nocha vaum Reich vau de Seleukidn.
Anno 165 v. Kr. is dena jidischn Makkabäa glungan de stootliche Unobhängigkeid wieda z dareichn. So is Irael no amoi fia rund 100 Joa frei gwen; zum letzdn Moi bis ins 20. Joahundat.
63 v. Kr. haum de Rema des Gebiet eaowad. Se haum zwa Provinzn drau gmochd: Syria im Noadn und Judäa im Sidn. Im Jidischn Kriag is Jerusalem und da Tempel 70 n. Kr. total zastead wuan.
Da letzte jidische Aufstaund geng de remische Heaschoft, da Bar-Kochba-Aufstand, is anno 135 n. Kr. niedagschlogn wuan. De Judn san iwa de gaunze Wöd vastraad wuan (Diaspora). Es Laund söwa is seitdem vau de Rema offiziö "Palästina" gnennd wuan, um de Eainnarung aun de Judn z dügn. Da Naum gähd auf de Philister zruck, de wos zum domolign Zeidpunkd goa nimma gem hod.
Remove ads
Beleg
Literatua
Im Netz
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads



