Апаран

Апара́н (па-армянску: Ապարան) — горад у Армэніі, у марзу Арагацотн. Знаходзіцца за 59 км на паўночным захадзе ад Ерэвану і за 42 км на паўднёвы ўсход ад чыгуначнай станцыі Сьпітак на рацэ Касах вышэй Апаранскага вадасховішча ля ўсходняга падножжа гары Арагац. Праз Апаран праходзіць аўтадарога Ерэван—Сьпітак. У горадзе вырабляецца крынічная вада «Апаран».

Апаран
арм. Ապարան
Герб Апарану
Першыя згадкі:	II стагодзьдзе
Краіна:	Армэнія
Рэгіён:	Арагацотн
Плошча:	3,5 км²
Вышыня:	1880 м н. у. м.
Насельніцтва:	6600 чал. (2010)
Паштовы індэкс:	0301
Геаграфічныя каардынаты:	40°35′46″ пн. ш. 44°21′13″ у. д.
Апаран на мапе Армэніі Апаран
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Гісторыя

Грэцкая надпіс цара Вялікай Армэніі Трдата III (IV век стагодзьдзе), знойдзеная ў Ніг/Апаране, у якой напісана:«Трдат Вялікі Вялікай Армэніі цар надаў … з роду Гнтуні сыну Радаміра на кармленьне [?] горад Ніг…лютага…»^[1].

Царква Сьвятога Крыжа ў Апаране, IV—V стст.

У антычныя часы вобласьць Апарану была вядомая як Ніг ці Нігатун^[2]. Як паселішча вядомае з II стагодзьдзя, калі быў ўпершыню згаданы Пталемэем пад назвай Касала. У IV стагодзьдзі Апаран называўся Касах і зьяўляўся цэнтрам гавару (павету) Ніг. Да гэтага часу адносіцца будаўніцтва тут Касахскай базылікі, што захавалася данашых дзён. Сучасная назва гораду вядома з X стагодзьдзя, відаць яна паходзіць ад армянскага слова Апаранк (Ապարանք) — палац^[3].

Падчас Першай сусьветнай вайны Апаран прыняў вялікую колькасьць армянаў-бежанцаў з турэцкіх гарадоў Ван, Муш, Алашкерта, Эрзурум і Хоя. У 1918 годзе пры Баш-Апаране адбылася бітва, у якой армянскія рэгулярныя войскі і ратнікі разьбілі турэцкія войскі, што наступалі на Ерэван. У памяць аб перамозе на поўначы ад гораду ўсталяваны помнік^[3].