Бэнджамін Вальямі

Бэнджамін Вальямі (па-ангельску: Benjamin Vulliamy; 1747—1811) — гадзіньнікар, адказны за канструяваньне мэханічнага гадзіньніку, паводле якога ў 1780—1884 гадах афіцыйна зьвяраўся час у Лёндане^[1].

Бэнджамін Вальямі
Benjamin Vulliamy
Дата нараджэньня	1747
Месца нараджэньня	Лёндан, Ангельшчына
Дата сьмерці	1811
Месца сьмерці	Ўэстмінстэр[d], Вялікі Лёндан, Ангельшчына, Вялікабрытанія[d]
Занятак	гадзіншчык, бізнэсмэн
Бацька	Justin Vulliamy[d]
Жонка	Мэры Грэй Вальямі
Дзеці	Бэнджамін Льюіс Вальямі, Justin Theodore Vulliamy[d] і Lewis Vulliamy[d]
Бэнджамін Вальямі ў Вікісховішчы

Біяграфія

Бэнджамін быў сынам Джастына Вальямі, гадзіньнікара швайцарскага паходжаньня, які пераехаў у Лёндан каля 1730 году. Джастын стаў партнэрам Бэнджаміна Грэя, вядомага гадзіньнікара з вуліцы Пэл-Мэл, на дачцэ якога ён неўзабаве ажаніўся і меў ад яе сына Бэнджаміна^[1]. Джастын атрымаў у спадчыну бізнэс свайго цесьця і з 1780 ягоны сын Бэнджамін увайшоў у аб'яднаньне «Vulliamy & Son». Бацька і сын працавалі поруч да самой сьмерці Джастына 1 сьнежня 1797 году^[2].

Фарфоравы гадзіньнік зроблены Б. Вальямі, Музэй і мастацкая галерэя Дэрбі

З раньняга ўзросту Вальямі выказваў інтарэс да разьвіцьця бацькоўскае справы. Яшчэ падлеткам, ён пачаў рабіць рэпутацыю стваральніка дэкаратыўных і камінных гадзіньнікаў, якія аздаблялі маёнткі прадстаўнікоў вышэйшага кола грамадзтва (некаторыя зь іх цяпер можна ўбачыць у Музэі і мастацкай галерэі Дэрбі)^[3]. Ягоны талент дазволіў яму атрымаць прызначэньне на пасаду каралеўскага гадзіньнікара Георга III, на якой ён атрымаліваў штогадовую выплату ў 150 фунтаў. Кароль, будучы аматарам гадзіньнікавых і іншых мэханічных прыладаў, быў патронам Джастына Вальямі, але толькі Бэнджамін удастоўіся такога ганаровага званьня^[4].

Каля 1780 году Вальямі было даручана сканструяваць асноўны мэханічны гадзіньнік для Каралеўскай абсэрваторыю ў К'ю, які служыў нулявым мэрыдыянам і быў адказны за афіцыйны лёнданскі час да 1884 году, пасьля чаго Грынвіч узяў на сябе абедзьве гэтыя функцыі^[1].

У 1780 годзе нарадзіўся Бэнджамін Льюіс Вальямі; ён быў апошні з Вальямі, хто прысьвяціў сваё жыцьцё гадзіньнікаваму сямейнаму бізнэсу. Ніхто з далейшых нашчадкаў Бэнджаміна не працаваў на гэтай ніве, хоць ягоны ўнук, Льюіс Вальямі, быў выбітным архітэктарам.

Гадзіньнікі Вальямі

Гадзіньнікі Вальямі мелі надзвычайную каштоўнасьць і прадстаўлялі вяршыню тагачасных тэхналёгіяў. Гэтыя гадзіньнікі прадстаўляліся кітайскаму імпэратару падчас дыпляматычнай місіі 1793 году Джорджа Макартні ў Пэкін^[5]. Выраб храномэтраў Б. Вальямі спалучаўся з аздабленьнем фарфоравымі фігурамі, што сымбалізавала еднасьць навукі і мастацтва. Агульны дызайн заўсёды ствараўся Вальямі, але таксама ён запрашаў выбітных скульптараў, якія непасрэдна стваралі належныя фігуры не без уплыву тагачасных францускіх канонаў у гэтай галіне мастацтва. Сям'я Вальямі карысталася паслугамі Royal Crown Derby для вырабу фарфоравых фігураў.