Жураўліны крык

«Жураўліны крык» — аповесьць Васіля Быкава, упершыню выйшла ў часопісе «Маладосьць» (1960, № 2), у асобным выданьні — у зборніку аўтара ў 1960 годзе^[1]. Апавядае пра гісторыю шасьці чырвонаармейцаў, якіх пакінулі на чыгуначным пераезьдзе, каб затрымаць наступ немцаў і выратаваць полк.

Жураўліны крык
па-беларуску: Жураўліны крык
Вокладка зборніку «Жураўліны крык», 1960 год
Жанр:	аповесьць
Аўтар:	Васіль Быкаў
Мова арыгіналу:	беларуская
Год напісаньня:	1959
Публікацыя:	1960
Электронная вэрсія

Сюжэт

Расея, Вялікая Айчынная вайна. Шэсьць чырвонаармейцаў атрымалі загад прыкрыць адыход савецкага падразьдзяленьня, затрымаць праціўніка на 24 гадзіны. Усе шасьцёра — розныя людзі. Пшанічны — сын раскулачанага ў часы калектывізацыі. Тое, што яго бацька — кулак, сапсавала яму ўсё жыцьцё, пазбавіла магчымасьці атрымаць адукацыю, знайсьці добрую працу, пабудаваць прымальнае жыцьцё. Пакрыўджаны на сталінскі рэжым, ён вырашае здацца ў палон.

Інтэлігент Фішэр, вучоны, кандыдат мастацтвазнаўства, зусім не ваенны чалавек. Вялікіх намаганьняў каштуе яму застрэліць нямецкага салдата — першага і апошняга забітага ім у жыцьці чалавека. Ганарысты і самаўпэўнены Аўсееў, выпускнік вайсковай вучэльні, у адказны момант спрабуе ўцячы з поля бою. Хітры і жулікаваты Сьвіст, хлопец з крымінальным мінулым, кідаецца на танк і падрывае яго коштам свайго жыцьця. Пад канец бою на полі застаецца застаецца толькі малады салдат Глечык. ЁН чакае новага наступу фашыстаў, а ў душы прагаю да жыцьця ў хлопца біўся прызыўны жураўліны крык…

Экранізацыя

У 1975 годзе Беларусьфільм зьняў трохсэрыйны фільм Доўгія вёрсты вайны, першая сэрыя якога створана на падставе Жураўлінага крыку, а сцэнар да фільму пісаў сам Быкаў. Сюжэт трохі стужкі адрозьніваецца ад аповесьці.