Беларусьфільм

«Беларусьфільм» — галоўная кінастудыя Беларусі, заснаваная ў сьнежні 1924 году ў якасьці ўправы «Белдзяржкіно».

«Беларусьфільм»
Тып	унітарнае прадпрыемства
Заснаваная	17 сьнежня 1924 (100 гадоў таму)
Заснавальнікі	Савет народных камісараў БССР
Краіна	Беларусь
Разьмяшчэньне	Менск
Адрас	Першамайскі раён, пр. Незалежнасьці, д. 98
Ключавыя фігуры	Уладзімер Карачэўскі, Сьняжана Галоўчыц[1]
Галіна	сфэра паслугаў
Прадукцыя	кінафільм, мультыплікацыя
Матчына кампанія	Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь
Даччыныя кампаніі	Музэй гісторыі беларускага кіно, Тэатар-студыя кінаактора
belarusfilm.by
«Беларусьфільм» у Вікісховішчы

Мае 12 гектараў цэхаў і службаў у Менску, 90 га па-за горадам, больш за 80 тысячаў адзінак адзеньня, больш як 25 тыс. адзінак рэквізыта (мэбля, карціны й карэты), каля 2 тыс. адзінак зброі (аўтаматы, гарматы, кулямёты й пісталеты).

Падразьдзяленьні

• Студыі: 1) анімацыйных (з 1971 г.) і 2) гульнявых(en) (поўнага мэтру; з 1926 г.) фільмаў, 3) дакумэнтальнага кіно «Летапіс» (з 1968 г.)
• Цэхі: 1) адмысловага і гульнявога аўтатранспарта, 2) адмысловых кінавідэатэхналёгіяў «Тэлекіно», 3) апрацоўкі стужкі, 4) дэкаратыўна-тэхнічных збудаваньняў, 5) здымачнай тэхнікі, 6) падрыхтоўкі здымак, 7) сьвятлатэхнікі і электраабсталяваньня
• Участкі: 1) мантажа фільмаў, 2) піратэхнічны(en)
• Тэатар-студыя кінаактора (пр. Пераможцаў, д. 13)
• Сцэнарна-маркетынгавая служба «Кінапраект»
• Вытворчы комплекс «Тонстудыя»
• Натуральная пляцоўка (Смалявіцкі раён; лес, 2 возеры, луг, 22 дамы)
• Акторскі аддзел

Гісторыя

17 сьнежня 1924 году прынята рашэньне Ўраду БССР аб арганізацыі ўласнай кінавытворчасьці і стварэньні для гэтага спэцыяльнага ўправы «Белдзяржкіно» (цяпер гэтая дата адзначаецца як Дзень беларускага кіно). На першым этапе вырабляліся збольшага хранікальныя і навукова-папулярныя фільмы. У 1928 годзе «Белдзяржкіно» арганізавала беларускую кінастудыю мастацкіх фільмаў «Савецкая Беларусь», якая за адсутнасьцю тэхнічнай базы была часова разьмешчаная ў Ленінградзе. У 1939 годзе кінастудыя пераехала ў Менск. Назву «Беларусьфільм» кінастудыя атрымала ў 1946 годзе. З 1996 году афіцыйная назва кінастудыі — Нацыянальная кінастудыя «Беларусьфільм»^[2].

За 2013 год «Беларусьфільм» выпусьціў 10 мультфільмаў. На сьнежань 2013 году на кінастудыі працавала 28 рэжысэраў-аніматараў, сярод якіх Уладзімер Воўчак, Аляксандар Ленкін, Ірына Кадзюкова, Уладзімер Пяткевіч і Тацяна Кубліцкая. За 40 гадоў «Беларусьфільм» выпусьціў 172 мультфільмы^[3].

Кіраўнікі

• Уладзімер Замяталін (2006—2010)
• Алег Сільвановіч (2011 — пасьля 2013-га)
• Уладзімер Карачэўскі (на 2021 год)

Вытворчасьць фільмаў

У 1926 годзе на кінастудыі рэжысэрам Юрыем Тарычам быў зьняты першы беларускі мастацкі фільм «Лясная быль» па аповесьці Міхася Чарота «Сьвінапас». Прэм’ера першага нацыянальнага фільму «Лясная быль» адбылася 26 сьнежня 1926 году ў менскім кінатэатры «Культура» (колішнім будынку Харальнай сынагогі). У 1932 годзе на экраны выйшаў мастацкі фільм «Слава сьвету» — гэта быў першы гукавы мастацкі фільм вытворчасьці беларускай кінастудыі і адзін зь першых гукавых фільмаў у СССР.

У міжваенны пэрыяд большасьць фільмаў беларускай кінастудыі мела агітацыйна-прапагандысцкі характар і здымалася на расейскай мове па падставе нерэнтабэльнасьці за межамі Беларусі.

Вытворчасьць фільмаў была прыпыненая Другой сусьветнай вайной і працягнутая ў 1946 годзе. У пасьляваенны час студыю празвалі «Партызанфільм» з-за выхаду вялікай колькасьці стужак прысьвечаных барацьбе савецкіх партызан супраць нацысцкай акупацыі. Кінастудыя таксама вядома й сваімі дзіцячымі фільмамі.

У 1973 годзе пры кінастудыі Беларусьфільм была створана анімацыйная студыя. Першы мультфільм, створаны на кінастудыі — «Вася Бусьлік і яго сябры».

На сьнежань 2011 г. кінастудыя «Беларусьфільм» ад часу заснаваньня выпусьціла 550 гульнявых фільмаў^[4].

Фільмаграфія

Асноўны артыкул: Сьпіс фільмаў студыі «Беларусьфільм»

1926—2011, выбранае

• 1926 — Лясная быль
• 1926 — Прастытутка
• 1928 — Кастусь Каліноўскі
• 1929 — Хвоі гамоняць
• 1930 — Гатэль «Савой»
• 1930 — У агні народжаная
• 1931 — Сонечны паход
• 1932 — Слава сьвету
• 1932 — Паручнік Кіжэ
• 1935 — Новая радзіма
• 1935 — Шасцідзясятая паралель
• 1936 — Канцэрт Бэтховэна
• 1938 — Маска
• 1953 — Сьпяваюць жаўрукі
• 1958 — Чырвонае лісьце
• 1959 — Каханьне трэба берагчы
• 1963 — Трэцяя ракета
• 1965 — Альпійская балада
• 1965 — Любімая
• 1965 — Горад майстроў
• 1967 — Хрыстос прызямліўся ў Гародні
• 1969 — Я, Францыск Скарына
• 1971 — Палянэз Агінскага
• 1973 — Корцік
• 1974 — Бронзавая птушка
• 1974 — Ясь і Яніна
• 1975 — Прыгоды Бураціна
• 1975 — Ваўчыная зграя
• 1976 — Па сакрэце ўсяму сьвету
• 1977 — Чорная бяроза
• 1977 — Пра Чырвоны каптурок
• 1977 — Тры вясёлыя зьмены
• 1978 — Расклад на пасьлязаўтра
• 1979 — Дзікае паляваньне караля Стаха
• 1979 — Дзень вяртаньня
• 1982 — Труба
• 1983 — Белыя росы
• 1984 — Руды сумленны закаханы
• 1984 — Чорны замак Альшанскі
• 1985 — Ідзі і глядзі
• 1986 — Знак бяды
• 1989 — Круглянскі мост
• 1989 — Нясрочная вясна
• 1989 — Яго батальён
• 1990 — Вечны муж
• 1990 — Маці ўрагану
• 1993 — Я — Іван, ты — Абрам
• 1993 — Гладыятар па найме
• 1995 — На чорных лядах
• 1996 — Зь пекла ў пекла
• 1996 — Птушкі бяз гнёздаў
• 2000 — У жніўні 44-га
• 2001 — Сьвежына з салютам
• 2003 — Анастасія Слуцкая
• 2008 — У чэрвені 41-га
• 2009 — Снайпэр: Зброя адплаты
• 2009 — Дняпроўскі рубеж
• 2009 — Кадэт
• 2010 — Берасьцейская крэпасьць
• 2011 — Снайпэр 2. Тунгусаў

Студыя мультыплікацыйных фільмаў

Асноўны артыкул: Сьпіс мультфільмаў студыі «Беларусьфільм»

1972—2015, выбранае

• 1972 — Няўдачнік
• 1973 — Вася Бусьлік і яго сябры
• 1982 — Ліса, мядзьведзь і мужык
• 1986 — Апошні прылёт марсіянаў
• 1991 — Пра рыцара, што нікога не баяўся
• 1997 — Чаго на сьвеце не здараецца
• 2004 — Як служыў жа я ў пана
• 2010 — Як жаба навучылася квакаць
• 2013 — Прыгоды Несьцеркі
• 2015 — Дурная пані і «разумны» пан

Супрацоўнікі

• Уладзімер Стральцоў, рэжысэр