Калісь

«Калісь» — двухактавая драма беларускага драматурга Францішка Аляхновіча, напісаная ў 1917 годзе ў часе яго знаходжаньня ў Чорным Боры пад Вільняю. Апублікаваная асобным выданьнем у 1919 годзе^[1].

Манька
Жанр:	драма
Аўтар:	Францішак Аляхновіч
Мова арыгіналу:	беларуская
Год напісаньня:	1917

З напісаньнем гэтай драмы ў творчасьць аўтара ўвайшла не зусім характэрная для яго тэма — тэма рэвалюцыі^[2]. Гэты твор быў забаронены як нямецкай, так і польскай цэнзурамі.

Сюжэт

Падзеі адбываюцца ў 1905—1906 гадах. Галоўны герой — малады рабочы і рэвалюцыянэр Юрка Івашка. Ён перакананы ідэйны баец, які змагаецца з самадзяржаўем за сваё нацыянальнае і сацыяльнае вызваленьне. Аўтару ўдаюцца вобразы яго паплечніцы Людвікі і яе маці, якая ня дужа верыць у посьпех рэвалюцыйных плянаў і просіць іх адмовіцца ад безразважных авантур. Аднак пераконваньні маці ня здолелі ўратаваць дачку, якая гіне разам зь Юркам ад жандарскіх куляў.

На тэатральных падмостках ролю Людвікі бліскуча выконвала Паўліна Мядзёлка^[3].

Француская беларусістка Віржынія Шыманец адзначае:

у «Калісь» канва «Рамэо й Джульеты» служыць прэтэкстам, каб паставіць крыж на рэвалюцыі, рэпрэзэнтуючы яе трагічнае вымярэньне^[4].

Бібліяграфія

• Францішак Алехновіч. Калісь: сцэнічны абразок у 2 актах. — Вільня: Прамень, 1919. — 32 с.
• Францішак Алехновіч. Калісь: сцэнічны абразок у 2 актах. // Сцэнічныя творы: у 2 кніжках. — Менск: Беларускае каапэрацыйнае выдавецкае таварыства «Савецкая Беларусь», 1924. — В. Кніга 2.

Крытыка, рэцэнзіі

• Знаёмы. Беларускі тэатр. «Калісь». // Беларускі шлях : газэта. — 1918, 4 чэрвеня. — № 58. — С. 2.
• Kronika. Biełaruski teatr u Wilni.  (бел.) // Hramadzianin : газэта. — 1919, 15 lutaha. — № 9. — С. 4.
• Максім Гарэцкі. Гісторыя беларускае літэратуры. — Выданьне другое (папраўленае). — Вільня: Віленскае выдавецтва Б. Клецкіна, 1921. — С. 198. — 207 с.