Лядоўня

Лядо́ўня, лядоўнік — памяшканьне зь ільдом, прызначанае для захоўваньня хуткапсуйных прадуктаў. Лядоўні выкарыстоўваліся да часу масавага распаўсюджаньня электрычных халадзільнікаў і халадзільных камэраў.

Лядоўня замку Эрмэнанвіль у парку Ж.-Ж. Русо

Ня варта блытаць зь Ледавік.

У залежнасьці ад канструкцыі, прызначэньня і запасаў ільду выдзяляюць такія тыпы лядоўняў:

• Лядоўні з доўгатэрміновым запасам ільду;
• Лядоўні з сэзонным запасам ільду (напаўненьне праводзяць напрыканцы зімы — пачатку вясны);
• Лядоўні з кароткатэрміновым запасам ільду (лёдакішэневыя, паветрадзьмуйныя і фрыгаторныя халадільнікі).

У залежнасьці ад разьмяшчэньня ільду выдзяляюць лядоўні зь верхнім, бакавым, цэнтральным і ніжнім разьмяшчэньнем. У залежнасьці ад становішча адносна ўзроўню зямной паверхні — надземныя і падземныя.

Найпрасьцейшая лядоўня яўляе зь сябе цеплаізаляваны лёх, на дне якога ўкладаюць лёд (40—60 м³), а зьверху разьмяшчаюць прадукты на драўляных кратах. Лядоўні разьмяшчаюць у максымальна зацененым месцы, зазвычай на заходнім баку ад памяшканьня, што надае дадатковую прахалоду. Зазвычай лядоўню запаўняюць льдом з ракі і стараюцца яго зьберагчы да наступнай зімы^[1].

Цеплаізаляцыю лядовага масіву забясьпечваюць з дапамогаю драўлянага пілавіньня, торфу або іншых матэрыялаў. Нізкіх тэмпэратураў дасягаюць выкарыстаньнем солі — сумесь падробненага льду і хлярыду натру ў спалучэньні 22,4 % NaCI па масе забясьпечвае тэмпэратуру −21,2 °С^[2]. Паводле трываласьці зьбераганьня прадуктаў лядоўні саступалі халадзільнікам: напрыклад, у інструкцыі па тэхналёгіі прыгатаваньня ежы 1957 року зазначана, що тэрмін зьбераганьня мяса ў халадзільніках прадпрыемстваў грамадзкага харчаваньня — да 2 содняў (у халадзільных камэрах — да 5 содняў)^[3].

Для перавозкі хуткапсуйных прадуктаў чыгуначным транспартам калісьці шырока выкарыстоўвалі ізатэрмічныя вагоны-лядоўні, якія цяпер замененыя рэфрыжэратарамі.