Мацей Стрыйкоўскі

Мацей Стрыйкоўскі (па-польску: Maciej Stryjkowski; 1547^[4] — 1593) — польска-літоўскі паэт^[5], пісьменьнік, дыплямат, каталіцкі сьвятар. Першы гістарыёграф Вялікага княства Літоўскага. Першапачынальнік беларускае гістарыяграфіі. Аўтар вядомае працы «Хроніка польская, літоўская, жмудская і ўсёй Русі» (польск.: «Kronika polska, litewska, żmudzka i wszystkiej Rusi»)

Мацей Стрыйкоўскі
Maciej Stryjkowski
Мацей Стрыйкоўскі. Верагодна аўтапартрэт.
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	21 сакавіка 1547(1547-03-21)[1] Стрыкаў (каля Лодзі)
Памёр	1593[2]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	гісторык, паэт, пісьменьнік, дыплямат, сьвятар
Мова	польская мова[3] і летувіская мова[3]
Мацей Стрыйкоўскі ў Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў Стрыкове каля Лэнчыцы, невялікім мястэчку ў польскім рэгіёне Мазовіі. Паходзіў са зьбяднелай шляхецкай альбо мяшчанскай сям’і. На сёмым годзе жыцьця, у 1553 годзе, бацькі аддаюць маладога Мацея ў парафіяльную школу ў Бжэзінах, дзе ён вучыўся 9 год. Стрыйкоўскі не атрымаў вышэйшае адукацыі, аднак, дзякуючы сваёй яскравае эрудыцыі, некаторыя дасьледчыкі яго творчасьці прыпісвалі яму вучобу ў Кракаўскім унівэрсытэце.

У 1570 годзе пераехаў у Вялікае Княства Літоўскае. У 1574 годзе выдаў вершаваны летапіс «Ганец цноты», у якім сьцісла выклаў гісторыю Вялікага Княства Літоўскага. У 1575 годзе выдаў гістарычны твор «Аб свабодзе Кароны польскай і Вялікага Княства Літоўскага». У 1582 годзе яго галоўнай працай стала «Хроніка польская, літоўская, жамойцкая і ўсяе Русі», якая ў 1584 годзе выйшла ў беларускім перакладзе^[6].

Памяць

У 1626 годзе выдалі «Генэалёгію, або Кароткае апісаньне вялікіх князёў літоўскіх», што ўлучала вершаваны летапіс «Ганец цноты»^[6].