Міхась Явар

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Явар (неадназначнасьць), Карась (неадназначнасьць).

Міхась Явар
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	8 лістапада 1903(1903-11-08) Мінявічы, Гарадзенскі павет, Гарадзенская губэрня, Літоўскае генэрал-губэрнатарства, Расейская імпэрыя
Памёр	27 чэрвеня 1933(1933-06-27) (29 гадоў) Горадня, Беластоцкае ваяводзтва, Польская Рэспубліка
Пахаваны	Падбараны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт
Творы ў Вікікрыніцах

Міхась Явар, сапр. Міхаіл Карась (27 лютага 1903, в. Мінявічы, цяпер Мастоўскі раён — 27 чэрвеня 1933) — беларускі паэт, удзельнік нацыянальнага руху ў Заходняй Беларусі^[1].

Жыцьцяпіс

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Пад час Першай сусьветнай вайны, з 1915 году зьехаў зь сям’ёй у бежанства. Па вяртаньні на Бацькаўшчыну пачаў рыбачыць на Нёмане^[1] і прадаваць рыбу гандлярам у мястэчку Лунна. Меў толькі тры клясы адукацыі.

Пісаў вершы, арганізоўваў вечары з пастаноўкамі п’ес, песьнямі і танцамі, сьпяваў сам. У 1920-я быў сябрам БСРГ. За ўдзел у нацыянальна-вызваленчым і культурным руху перасьледаваўся польскімі ўладамі^[1].

У гады крызысу даведзены да адчаю, хворы на сухоты, скончыў жыцьцё самагубствам, застрэліўшыся на беразе Нёману^[1].

Творчасьць

Друкаваўся ў «Беларускай газэце»^[1], часопісе «Шлях моладзі», заходнебеларускіх газэтах, некаторыя яго вершы распаўсюджваліся вусна і ў рукапісах^[1]. Паэтычная спадчына Явара амаль не захавалася, перад сьмерцю куфэрак зь вершамі, паэмамі і лістамі паэт занёс свайму сябру Вінцуку Мікулу. Пад час нямецка-савецкай вайны Вінцука шукалі немцы і яго жонка, баючыся, зьнішчыла гэты архіў — засталося толькі тое, што было апублікаванае ў заходнебеларускім друку (напрыклад паэмы «Шляхам цярністым», «Думы ў адзіноце», «За сэрцам»). Верш Явара «Паклон чалавечаму страданьню» ўключаны Уладзімерам Калесьнікам у анталёгію «Ростані волі».

Асноўная тэма паэзіі Явара — пратэст супраць жорсткіх умоваў жыцьця, бядоты, зьневажаньня чалавека працы. Аптымізмам прасякнутыя вершы пра прыгажосьць роднага краю, прыроды («О Неман мой мілы»), у любоўнай лірыцы пераважалі трагічныя матывы («Думы ў адзіноце»)^[1].

Бібліяграфія

• у кн.: «Сцягі і паходні». Мн., 1965