Царква Прачыстай Багародзіцы (Магілёў)

Царква Прачыстай Багародзіцы^[a] — помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя ў Магілёве. Знаходзілася на паўднёва-ўсходняй ускраіне места, на Прачысьценскай вуліцы. Твор архітэктуры магілёўскага барока. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі царкву.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Прачыстай Багародзіцы
Прачысьценская царква
Краіна	Беларусь
Места	Магілёў
Каардынаты	53°53′31.92″ пн. ш. 30°19′17.10″ у. д.
Канфэсія	праваслаўе
Архітэктурны стыль	магілёўскае барока
Дата заснаваньня	1670
Дата скасаваньня	1950
Царква Прачыстай Багародзіцы на мапе Беларусі Царква Прачыстай Багародзіцы
Царква Прачыстай Багародзіцы на Вікісховішчы

Утварала адзіны комплекс зь невялікай цёплай царквой і званіцай.

Гісторыя

Нараджэньне Багародзіцы. Абраз з Прачысьценскай царквы, 1649 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Мураваную Прачысьценскую царкву ў Магілёве збудавалі ў 1670 годзе ў традыцыях Магілёўскай школы дойлідзтва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Магілёў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква канчаткова перайшла ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). у 1863—1866 гадох яе перабудавалі ў стылі клясыцызму.

Найноўшы час

Будынак царквы пацярпеў у Другую сусьветную вайну. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі помнік архітэктуры.

Архітэктура

Помнік архітэктуры магілёўскага барока. Будынак меў крыжова-купальную кампазыцыю і складаў у пляне лацінскі крыж. Асноўныя аб’ёмы падзяляліся ўзаемна пэрпэндыкулярнымі 2-схільнымі дахамі з трыкутнымі франтонамі на тарцах. Над сяродкрыжжым на масіўным шматгранным барабане ўзвышаўся купал-баня. Невялікія паўцыркульныя апсыды, бакавыя ўваходныя тамбуры, якія далучаліся да крылаў трансэпта, і гранёны тамбур галоўнага ўваходу дапаўнялі агульную кампазыцыю. Сьцены падзяляліся пілястрамі і праразаліся паўцыркульнымі аконнымі праёмамі ў аркавых нішах.

Асноўны нэф перакрываўся цыліндрычным скляпеньнем з распалубкамі, крылы трансэпта — крыжовымі скляпеньнямі^[1].

Галерэя

• Гістарычныя здымкі
• 
  1916 г.
• 
  1916 г.
• 
  1916 г.
• 
  1916 г.

• 
  да 1918 г.
• 
  да 1918 г.
• 
  1918 г.
• 
  1918 г.

• 
  1935 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.

• 
  1941—1944 гг.
• 
  1942 г.
• 
  красавік 1942 г.
• 
  1944 г.

Заўвагі

1. Назва помніка архітэктуры прыводзіцца паводле беларускай гістарычнай традыцыі. Афіцыйны тытул Маскоўскага патрыярхату: «Царква Ўсьпеньня Прасьвятой Багародзіцы» або «Сьвята-Ўсьпенская царква» (рас. Церковь Успения Пресвятой Богородицы, Свято-Успенская церковь); таксама Прачысьценская царква