Рысь (сузор’е)

Рысь (па-лацінску: Lynx, Lyn) — сузор’е ў паўночнай частцы зорнага неба, створанае ў XVII стагодзьдзі Янам Гэвэліем.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Рысь (неадназначнасьць).

Рысь
Сьпіс зорак у сузор’і Рысі
Лацінская назва	Lynx
· у родным склоне	Lyncis
· скарот	Lyn
Простае ўзьняцьцё	8г
Схіленьне	+45°
Квадрант	NQ2
Плошча	545 кв. гр. (28-е)
Зорак паводле Баера/Флэмстыда	42
Зорак з плянэтамі	5
Зорак ярчэй за 3.00m	0
Зорак у 10 пк (32,62 сьв. г.)	1
Найярчэйшая зорка	α Lyn (3,14m)
Найбліжэйшая зорка	LHS 1963 (26,62 сьв. г., 8,16 пк)
Аб’екты Мэсье	0
Памежныя сузор’і	Вялікая Мядзьведзіха Жырафа Возьнік Блізьняты Рак Леў (кутамі) Малы Леў
Назіраецца ў шыротах паміж +90° і −55°. Найлепш назіраецца ў 21:00 на працягу сакавіка.

Гісторыя

Ян Гэвэліюс стварыў сузор’е Рысь у XVII стагодзьдзі, каб запоўніць пустэчу паміж Вялікай Мядзьведзіхай і Возьнікам. Магчыма, ён назваў сузор’е Рысьсю за цёмныя, ледзь бачныя зоркі, якія можна пабачыць толькі вострым, як у рысі, зрокам.

Адметнасьці

Адзінай зоркай з уласнай назвай зьяўляецца Альшыяўкат (31 Рысі або κ Рысі).^[1]

Найбольш адметным аб’ектам глыбокага космасу бадай зьяўляецца «Міжгаляктычны Валацуга» (NGC 2419) — адна з найаддаленейшых шаравых скупнасьцяў, якая знаходзіцца за 300 000 сьв. гадоў ад Зямлі. Імаверна, NGC 2419 мае выцягнутую эліптычную арбіту вакол Млечнага Шляху. Скупнасьць мае зорную велічыню 10,3 і адносіцца да шаравых скупнасьцяў тыпу II (гэта значыць, што канцэнтрацыя зорак ля цэнтра вельмі вялікая). Раней лічылася, што гэта зорка, але як шаравую скупнасьць NGC 2419 адкрыў Карл Ота Лэмплэнд (анг. Carl Otto Lampland).^[2]