Турма

Турма́ (ням. Turm — «вежа», або ад цюрскага тур. türme або татарскага törmä — «вязьніца») — выпраўленчая ўстанова, дзе людзі ўтрымліваюцца ў зьняволеньні і пазбаўленыя шэрагу асабістых свабодаў.

Турма

Падкляса ад	збудаваньне, установа
Частка ад	выкананьне пакараньняў, урадавы будынак, населены пункт
Прызначэньне	пакараньне, рэформа, пазбаўленьне волі, папраўчае ведамства
Названа ў гонар	Цюр
Пасада кіраўніка арганізацыі	турэмны кіраўнік
Вывучаецца ў	турмазнаўства
Гісторыя тэмы	гісторыя турмаў
Выкарыстоўваецца	увязьненьне

Звычайна ёсьць часткай сыстэмы крымінальнага правасудзьдзя. Пазбаўленьне свабоды шляхам зьняволеньня ў турме — праўнае пакараньне, якое можа быць накладзена судом за зьдзяйсненьне злачынства. Турмой таксама часта называюць ізалятар часовага ўтрыманьня, дзе падазроныя і абвінавачаныя ў зьдзяйсьненьні злачынстваў ўтрымліваюцца пад вартай да суду. Турэмная ежа вызначаецца нарматыўным прававым актам ураду або праваахоўнага ведамства краіны.

Беларусь

На 1999 год у турмах Беларусі знаходзілася каля 70 000 чалавек (0,7 % насельніцтва Беларусі). Да студзеня 2014 году лік вязьняў скараціўся да 30 000 за кошт штогадовага зьніжэньня ўзроўню злачыннасьці прыблізна на 6 %^[1]. На красавік 2023 году ў зьняволеньні знаходзілася 24 000 чалавек (0,3 % насельніцтва)^[2].