Харвацкая мова

Харва́цкая мо́ва (саманазва: hrvatski jezik) — адна з сучасных літаратурных паўднёваславянскіх моваў, адзін зь літаратурных стандартаў на аснове сэрбскахарвацкае мовы^[2][3], распаўсюджаная галоўным чынам сярод паўднёваславянскага этнасу харватаў ў Харватыі, Босьніі й Герцагавіне, сэрбскім аўтаномным рэгіёне Ваяводзіна і шэрагу іншых краінаў Балканскага паўвостраву^[4].

Харвацкая мова
hrvatski jezik
Паўднёваславянскія дыялекты ў Харватыі ды Босьніі і Герцагавіне
Ужываецца ў	у Харватыі, Босьніі і Герцагавіне і іншых краінах
Рэгіён	Цэнтральная Эўропа, Паўднёвая Эўропа
Колькасьць карыстальнікаў	6,5 мільёнаў
Клясыфікацыя	Індаэўрапейская сям’я Славянская галіна Паўднёваславянская група Заходняя падгрупа Сэрбскахарвацкая мова Штакаўскія дыялекты Усходнегерцагавінскія гаворкі Харвацкая мова
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў	Харватыі, Босьніі і Герцагавіне, Сэрбіі (Ваяводзіна), Эўрапейскім Зьвязе
Дапаможная мова ў	Чарнагорыі, Аўстрыі (Бургенлянд), Вугоршчыне (Баранья), Італіі (Малізэ), Румыніі (камуны Карашова й Лупак, жудэц Караш-Сэвэрын)
Рэгулюецца	Інстытутам харвацкае мовы і лінгвістыкі
Статус:	1 дзяржаўная[d][1]
Пісьмо	гаевіца[d]
Коды мовы
ISO 639-1	hr
ISO 639-2(Б)	hrv
ISO 639-2(Т)	hrv
ISO 639-3	hrv
SIL	HRV

Літаратурная харвацкая мова грунтуецца на ўсходнегерцагавінскай гаворцы новаштакаўскіх гаворак штакаўскага дыялекту, які зьяўляецца найраспаўсюджаным дыялектам сэрбскахарвацкае мовы й пакладзены таксама ў аснову літаратурных сэрбскай, басьнійскай і чарнагорскай моваў.

Зь цягам гісторыі функцыю лінгва-франка заходніх паўднёвых славянаў атрымала новаштакаўская гаворка, што вылучалася ў параўнаньні зь іншымі гаворкамі штакаўскага дыялекту галоўным чынам перасоўваньнем націску на адзін склад назад; гэтая гаворка адсунула на другі плян іншыя паўднёваславянскія дыялекты Харватыі, Сэрбіі, Чарнагорыі й Босьніі і Герцагавіны, штакаўскі, чакаўскі і кайкаўскі^[5]. Пад канец ХІХ ст. і пачатку наступнага стагодзьдзя мовазнаўчая школа Харватыі г.зв. харвацкіх вукаўцаў (якія арыентаваліся на вядомага дасьледчыка Вука Караджыча) у якасьці літаратурнае нормы абрала іекаўскую гаворку новаштакаўскага дыялекту й паспрыяла ўвядзеньню артаграфіі на фаналягічнай аснове (як, напрыклад, у беларускай мове)^[6]. Сучасная літаратурная харвацкая мова карыстае лацінскі альфабэт у рэдакцыі ХІХ ст., зробленай дзеячом харвацкага культурнага адраджэньня Людэвітам Гаем, праз што часта вядомая як гаевіца. Альфабэт мае прыкметную колькасьць літараў з дыякрытычнымі знакамі й дыграфаў, маючы наступны выгляд:

Літара	Вымаўленьне паводле IPA	Літара	Вымаўленьне паводле IPA	Літара	Вымаўленьне паводле IPA
A, a	/a/	G, g	/ɡ/	O, o	/o/
B, b	/b/	H, h	/x/	P, p	/p/
C, c	/ts/	I, i	/i/	R, r	/r/
Č, č	/tʃ/	J, j	/j/	S, s	/s/
Ć, ć	/tɕ/	K, k	/k/	Š, š	/ʃ/
D, d	/d/	L, l	/l/	T, t	/t/
Dž, dž	/dʒ/	Lj, lj	/ʎ/	U, u	/u/
Đ, đ	/dʑ/	M, m	/m/	V, v	/ʋ/
E, e	/e/	N, n	/n/	Z, z	/z/
F, f	/f/	Nj, nj	/ɲ/	Ž, ž	/ʒ/