Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (Высокае)

Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа — помнік гісторыі другой паловы XIX стагодзьдзя (мураўёўка) у Высокім. Знаходзіцца ў цэнтры места, на гістарычнай Царкоўнай вуліцы^[a]. Дзее. Твор архітэктуры расейскай эклектыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (неадназначнасьць).

Помнік гісторыі
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Краіна	Беларусь
Места	Высокае
Каардынаты	52°22′01.38″ пн. ш. 23°22′47.29″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Архітэктурны стыль	псэўдарускі стыль[d]
Аўтар праекту	Мікалай Чагін[d]
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на мапе Беларусі Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на Вікісховішчы

Гісторыя

Царква, да 1900 г.

Мураваную царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) у Высокім збудавалі ў 1869 годзе на месцы драўлянай царквы 1840 году. Праект царквы распрацаваў расейскі архітэктар Мікалай Чагін, а зацьвердзіў 23 жніўня 1864 году асабіста Мураўёў-вешальнік. Сродкі на будаваньне расейскія ўлады адабралі ва ўдзельнікаў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў.

Архітэктура

Прыклад эклектычнай царкоўнай архітэктуры Расейскай імпэрыі. У аснове прасторавай кампазыцыі кубападобны цэнтрычны аб’ём, шатровы дах якога завяршаецца пяцьцю купаламі-цыбулінамі. З бакоў асноўнага аб’ёму далучаюцца прастакутныя прыдзелы пад 2-схільнымі дахамі, з фронту — прастакутны прытвор, завершаны шатровай званіцай, з тыльнага фасаду — паўкруглая апсыда. Роўніцы фасадаў аздабляюцца лапаткамі, аркатурай, прафіляванымі карнізамі, падзяляюцца аркавымі аконнымі праёмамі ў ліштвах.

Дэкаратыўна-кампазыцыйны акцэнт унутранай прасторы — 2-ярусны 5-часткавы іканастас (праект Чагіна) у аркавым прасьвеце апсыды. Над сяродкрыжжам шатровае скляпеньне. У літургічным начыньні інтэр’еру захоўваюцца абразы XVI — XVIII ст. «Маці Божая Адзігітрыя» (у драўлянай шаце), «Маці Божая Адзігітрыя» (у мэталічным абкладзе), «Цуд Архістраціга Міхала» і «Тройца» (XIX ст.)^[1].

Галерэя

• Гістарычныя здымкі
• 
  1915—1918 гг.
• 
  1917 г.
• 
  1927 г.
• 
  2 жніўня 1933 г.

• 
  2 жніўня 1933 г.
• 
  1934 г.
• 
  1934 г.
• 
  1930-я гг.

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Камсамольская, 1