Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа (Магілёў)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа — помнік архітэктуры XVII—XIX стагодзьдзяў у Магілёве. Знаходзіцца на правым беразе ракі Дубравенкі, каля Быхаўскага Рынку, на гістарычнай Глебабарысаўскай вуліцы[a]. Дзее. Твор архітэктуры барока і клясыцызму, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа | |
![]() Узьвіжанская царква (налева). Аўтэнтычны выгляд | |
Краіна | Беларусь |
Места | Магілёў |
Каардынаты | 53°53′46″ пн. ш. 30°19′29″ у. д. |
Канфэсія | Беларуская праваслаўная царква |
Эпархія | Магілёўская |
Архітэктурны стыль | барокавая архітэктура[d], псэўдарускі стыль[d] і барока |
Статус | Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь |
Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа на мапе Беларусі ![]() ![]() Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа | |
![]() |
Утварае адзіны комплекс з царквой-мураўёўкай Сьвятых Барыса і Глеба.
Remove ads
Гісторыя
Вялікае Княства Літоўскае

Мураваны будынак царквы збудавалі ў XVII ст. як жылы дом[1].
Пад уладай Расейскай імпэрыі
Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Магілёў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у пачатку XIX ст. жылы дом перабудавалі пад царкву.
У другой палове XIX ст. расейскія ўлады перабудавалі царкву ў маскоўскім стылі.
Найноўшы час
Да Другой сусьветнай вайны савецкія ўлады на пэўны час зачынялі царкву.
Remove ads
Архітэктура
Помнік архітэктуры барока і клясыцызму. Першапачаткова гэта быў 1-павярховы квадратны ў пляне будынак, падзелены сьцяной на 2 рознавялікія памяшканьні. Меў рысы дэкору, уласьцівыя XVII ст.: атынкаваныя фасады дэкараваў расьлінны арнамэнт, які нагадваў беларускія матывы, паўднёвую сьцяну аздаблялі фрэскі, пэрымэтарам будынка праходзіў шырокі карніз. У пачатку XIX ст. палову ўсходняй сьцяны перарабілі ў 3-гранную апсыду, да заходняй сьцяны прыбудавалі 2-ярусную званіцу з шатровым дахам і купалам складай формы, першы ярус яе мае выгляд тамбуру, у другім разьмяшчаюцца званы. На вільчыку паставілі вялікі купал.
У другой палове XIX ст. вялікі купал замянілі на драўляны барабан (васьмярык на чацьверыку) з купалам-цыбулінай, над званіцай таксама паставілі купал-цыбуліну над высокім шатровым дахам.
Remove ads
Галерэя
Гістарычная графіка
- Старая графіка
- М. Львоў, 1800 г.
- 1840 г.
- 1844 г.
- 1882 г.
Гістарычныя здымкі
- Старыя здымкі
- да 1918 г.
- 1918 г.
- 1918 г.
- 1941—1942 гг.
- красавіка 1942 г.
- 1944 г.
Заўвагі
Крыніцы
Літаратура
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads