Царква Ўшэсьця Гасподняга (Мазалава)

Царква Ўшэсьця Гасподняга — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдьзяў у Мазалаве. Знаходзіцца заходняй ускраіне вёскі. Дзее. Твор архітэктуры клясыцызму, мастацкае аблічча якога пацярпела ад надбудовы купалоў-цыбулінаў. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Ўшэсьця Гасподняга (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Ўшэсьця Гасподняга
Ушэсьценская царква, праект А. Мельнікава
Краіна	Беларусь
Вёска	Мазалава
Каардынаты	53°58′44″ пн. ш. 31°34′20″ у. д.
Канфэсія	праваслаўе і Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Магілёўская япархія
Архітэктурны стыль	клясыцыстычная архітэктура[d]
Аўтар праекту	Аўраам Мельнікаў[d]
Дата заснаваньня	1799
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Ўшэсьця Гасподняга на мапе Беларусі Царква Ўшэсьця Гасподняга
Царква Ўшэсьця Гасподняга на Вікісховішчы

Гісторыя

Царква па маскоўскай перабудове

Мураваную царкву пры Мазалаўскім манастыры збудавалі ў 1799 годзе на сродкі графіні Чарнышовай. У 1827—1832 гадох яе перабудавалі паводле праекту архітэктара Аўрама Мельнікава.

За савецкім часам манастыр зачынілі. У 1991 годзе адзіны захаваны ад манастыра будынак Ушэсьценскай царквы перадалі прыходу Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату. У 2007 годзе царкву ўнесьлі ў сьпіс гістарычна-культурных каштоўнасьцяў. У 2010-я гады ў выніку рэканструкцыі над дахам будынка паставілі вялікі купал-цыбуліну.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта крыжова-купальная базыліка з паўцыркульнай апсыдай. Галоўнай вэртыкальнай дамінантай будынка ёсьць 2-ярусная (цыліндар на чацьверыку) вежа-званіца з купалам. Праз кароткую трапезную яна злучаецца з асноўным квадратным у пляне аб’ёмам, завершаным цыліндрычным сьветлавым барабанам з сфэрычным купалам. Кампазыцыя асноўнага аб’ёму 2-ярусная: высокія прастакутныя аконныя праёмы 1-га яруса вылучаюцца на руставаным фоне фасадаў, 2-га — амаль квадратныя. Раней галоўны і бакавыя ўваходы вылучаліся 4-калённымі клясычнымі портыкамі янічнага ордэра. Фасады падзяляюцца пілястрамі і прафіляваным карнізам, выкарыстоўвалася скульптура.

Усярэдзіне падзялаецца 4 слупамі на 3 нэфы, перакрытыя крыжовымі скляпеньнямі на падпружных арках. Пры ўваходзе хоры. Захоўваўся абраз «Маці Божая», прывезены з Чарнігаўшчыны і падараваны графіняй Чарнышовай^[1].