Царква Божага Яўленьня (Віцебск)

Царква Божага Яўленьня — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў у Віцебску. Знаходзілася ў Задзьвіньні на Полацкай вуліцы, на беразе ракі Дзьвіны. Твор архітэктуры барока і клясыцызму. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі царкву.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Божага Яўленьня
Богаяўленская царква
Краіна	Беларусь
Места	Віцебск
Каардынаты	55°11′44.6″ пн. ш. 30°11′51.9″ у. д.
Царква Божага Яўленьня на мапе Беларусі Царква Божага Яўленьня
Царква Божага Яўленьня на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню драўляная царква Сьвятога Сімяона Стоўпніка ўпамінаецца ў 1539 годзе. Пазьней яна значыцца ў інвэнтары 1619 году.

	Цэркаў дзеравянная за ракой Дзьвіною, заложане Сьвятога Сімяона Стоўбніка

У 1664 годзе царкву адлюстравалі на рысунку места Віцебскага. Пад 1641 годам царква ўпамінаецца як Богаяўленская Сямёнаўская^[1]. Пазьней тытул Божага Яўленьня стаў асноўным.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Віцебск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. У 1790 годзе на месцы драўлянай пачалося будаваньне мураванай царквы, скончанае ў 1805 годзе.

Па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі яго Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царкве). Мела прыпісную могілкавую царкву Сьвятога Юрыя на Юр’еўскай горцы.

Найноўшы час

У 1930-я гады савецкія ўлады зачынілі царкву. У Другую сусьветную вайну царква пацярпела. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі помнік архітэктуры.

У 2011 годзе фрагмэнты апорнага муру, які ўмацоўваў бераг Дзьвіны каля царквы, засыпалі прывазным грунтам.

Архітэктура

Помнік архітэктуры барока і клясыцызму. Гэта была 3-нэфавая крыжова-купальная 2-вежавая базыліка. Над сяродкрыжжам стаяў высокі барабан з купалам. Галоўны фасад упрыгожвалі росьпісы.

Усярэдзіне сьцены мелі размалёўку пад шэры мармур, пілястры і карнізы — пад малахіт. Скляпеньні, купал і алтар ўпрыгожваліся фрэскамі.

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 
  Старая царква, 1664 г.
• 
  Ю. Пешка, каля 1800 г.
• 
  Ю. Пешка, каля 1800 г.
• 
  Ю. Пешка, 1805 г.

• 
  Абмеры, 1912 г.
• 
  Абмеры, 1912 г.
• 
  Абмеры, 1912 г.
• 
  Д. Якерсон, 1920-я гг.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  С. Юркоўскі, 1866—1867 гг.
• 
  С. Юркоўскі, 1883—1885 гг.
• 
  1893 г.
• 
  1897 г.

• 
  1900 г.
• 
  1900 г.
• 
  1900-я гг.
• 
  1903 г.

• 
  1905 г.
• 
  1909 г.
• 
  1909 г.
• 
  1910 г.

• 
  1911 г.
• 
  1911 г.
• 
  1915 г.
• 
  1941 г.

• 
  1941 г.
• 
  1941 г.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.