Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы (Гарадзечна)

Царква́ По́крыву Найсьвяце́йшай Багаро́дзіцы — праваслаўная царква ў Гарадзечне Берасьцейскае япархіі, збудаваная ў памяць бітвы паміж расейскімі і напалеонаўскімі войскамі ў 1812 року. Помнік архітэктуры з элемэнтамі клясыцызму.

Славутасьць
Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы
Краіна	Беларусь
Вёска	Гарадзечна
Каардынаты	52°25′27.52″ пн. ш. 24°18′39″ у. д.
Канфэсія	праваслаўе
Эпархія	Берасьцейская
Тып будынка	царква
Дата заснаваньня	1825
Апошні плябан	Іярэй Георгі Хадыніцкі[1]
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Стан	дзейны
Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы на мапе Беларусі Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы
Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы на Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Пакроўская царква.

Мінуўшчына

Валенці Ваньковіч. Партрэт Войцеха Пуслоўскага

На сустрэчах і ў ліставаньні з гарадзенскім губэрнатарам генэрал Тармасаў неаднаразова выказваў думкі пра неабходнасьць ушанаваньня памяці Гарадзечанскай бітвы. Фундатарам пабудовы стаў уласьнік Гарадзечны і Плянты Войцех Брунан Пуслоўскі, былы маршалак Слонімскага павету, а будаўніком — памешчык Шэмет. Збудаваная ўніяцкай^[2] царква была адчыненая на сьвята Пакрова 1825 року і атрымала назву Сьвята-Пакроўскае^[3]. Пазьней царква пераўтваралася то ў каталіцкую, то ў праваслаўную, то назад ва ўніяцкую. Пасьля скасаваньня ўніі ў 1839 року ў царкве быў усталяваны іканастас^[4], а па здушэньні паўстаньня 1863 року яна была канчаткова перададзеная праваслаўным^[5].

6 лютага 1963 Савет па справах Расейскай праваслаўнай царквы пры Савеце міністраў СССР прыняў рашэньне пра ліквідацыю прыходу ў вёсцы Гарадзечна. У будынку царквы пэўны час разьмяшчалася калгаснае зернесховішча і школьная спартовая заля. Паступова ў царкве праржавеў дах, уваходная арка і каменны плот былі разабраныя, сам будынак храму знаходзіўся ў поўным запусьценьні^[4].

У 1990 року царква была вернутая праваслаўным. Да гэтае пары яна практычна была пазбаўленая даху, а з чатырох каменных слупоў, якія падпіралі скляпеньні, застаўся толькі адзін. Дзякуючы намаганьням ураджэнца гэтых мясьцінаў Леаніда Несьцерчука і пры падтрымцы грамадзкасьці і мясцовых уладаў пачалася рэстаўрацыя храму. Дзякуючы таму, што захаваліся гістарычныя дакумэнты, ён быў адноўлены ў першапачатковым выглядзе. Праект аднаўленьня выканаў архітэктар зь Берасьця Рыгор Будзька, рэстаўрацыйныя працы зьдзейсьніла брыгада з Валыні^[4].

12 кастрычніка 1991 року на сьвята Пакрову Найсьвяцейшай Багародзіцы царкву асьвяціў япіскап Берасьцейскі й Кобрынскі Канстанцін^[6].

Архітэктура

Царква Покрыву Найсьвяцейшай Багародзіцы (Гарадзечна). Агульны выгляд.

Будынак прастакутны ў пляне, над уваходам вежа-званіца. Асноўны трохнэфавы аб’ём накрыты двухсхільным дахам, у цэнтры якога разьмешчаны васьмігранны сьветлавы барабан. На галоўным фасадзе накладны портык. Вокны акаймаваныя простымі ліштвамі.

Асаблівую велічнасьць храму надавалі 12 калёнаў (дзьве на ўваходзе і 10 унутры), якія сымбалізавалі «12-ы рок»^[3].

Першапачаткова царква мела выгляд агромністага сьвірну; не было ні купалу, ні званіцы^[4].