Царква Раства Хрыстова (Віцебск)

Царква Раства Хрыстова — помнік архітэктуры пачатку XIX стагодзьдзя ў Віцебску. Знаходзілася ў прадмесьці Заручаўі, на Раства-Набярэжнай вуліцы^[a]. Твор архітэктуры клясыцызму. У 1940-я гады савецкія ўлады зруйнавалі царкву.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Раства Хрыстова
Царква Раства Хрыстова
Краіна	Беларусь
Места	Віцебск
Каардынаты	55°11′24.4″ пн. ш. 30°12′10.1″ у. д.
Архітэктурны стыль	клясыцыстычная архітэктура[d]
Дата заснаваньня	XVII стагодзьдзе
Царква Раства Хрыстова на мапе Беларусі Царква Раства Хрыстова
Царква Раства Хрыстова на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Драўляную царкву Раства Багародзіцы ў Віцебску заснавалі ў XVII—XVIII стагодзьдзях.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Віцебск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. У 1810 годзе на месцы драўлянай збудавалі мураваную царкву, якую 1 кастрычніка асьвяціў полацкі архіяпіскап Ян Красоўскі.

Па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі яго Ўрадаваму сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царкве). У другой палове XIX ст. да царквы прыбудавалі званіцу ў маскоўскім стылі. У пачатку XX ст. купал-баню замянілі на цыбуліну.

Найноўшы час

У Другую сусьветную вайну царква пацярпела. Да 1950 году савецкія ўлады зруйнавалі помнік архітэктуры.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Царква мела крыжова-купальны плян. На сяродкрыжжам узвышаўся купал.

Унутраныя памеры царквы: даўжыня каля 15,5 мэтраў, шырыня — каля 11.

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 
  Ю. Пешка, каля 1800 г.
• 
  1844 г.
• 
  1943—1944 гг.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  Па надбудове маскоўскай званіцы, 1910 г.
• 
  1912 г.
• 
  С. Пракудзін-Горскі. 1912 г.
• 
  Па надбудове купала-цыбуліны, 1941 г.

• 
  1941—1943 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.

• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.

Заўвагі

1. На цяперашняй вуліцы Шчарбкова-Набярэжнай, на месцы «Дома піянэраў»

Літаратура

• Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл. ISBN 985-11-0190-7.

Вонкавыя спасылкі

• Царква Раства Хрыстова ў Віцебску, Radzima.org