Царква Сьвятога Спаса (Новая Папіна)

Царква Сьвятога Спаса^[a] — помнік архітэктуры XIX стагодзьдзя ў Новай Папіне. Знаходзіцца ў цэнтры вёскі. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю клясыцызму, мастацкае аблічча якога пацярпела ад надбудовы купалоў-цыбулінаў. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятога Спаса.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Спаса
Спаская царква да надбудовы купалоў-цыбулінаў
Краіна	Беларусь
Вёска	Новая Папіна
Каардынаты	52°07′38″ пн. ш. 25°07′30″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Дата заснаваньня	1810
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Сьвятога Спаса на мапе Беларусі Царква Сьвятога Спаса
Царква Сьвятога Спаса на Вікісховішчы

Гісторыя

Царкву ў Новай Папіне збудавалі ў 1810 годзе з дрэва на месцы царквы 1723 году. Па гвалтоўнай ліквідацыі Ўніяцкай царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскага патрыярхату).

У 2010-я гады ў выніку рэканструкцыі замест купалоў-баняў над званіцай і асноўным аб’ёмам паставілі маскоўскія пазалочаныя купалы-цыбуліны. Яшчэ адзін купал-цыбуліну паставілі на апсыдай царквы. Апроч таго, дах царквы накрылі мэталёвай дахоўкай неўласьцівага помніку блакітнага колеру.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю клясыцызму. Гэта працяглы прастакутны ў пляне зруб, накрытым вальмавым дахам, завершаным у цэнтры купалам-баняй. З усходу далучаецца 5-гранная апсыда з бакавой рызьніцай, з захаду — прастакутны прытвор, над якім у другой палове XX ст. узьвялі 2-ярусную 4-гранную шатровую званіцу з купалам. Гарызантальна ашаляваныя бакавыя фасады падзяляюцца лучковымі аконнымі праёмамі і брусамі-сьцяжкамі ў прасьценках, апярэзваюцца цокальным пасам з вэртыкальнай шалёўкай.

Унутраная простора перакрываецца роўнай стольлю па бэльках, апсыда вылучаецца драўляным іканастасам, выкананым у 1830-я гады^[1].

Заўвагі

1. Назва помніка архітэктуры прыводзіцца паводле беларускай гістарычнай традыцыі. Афіцыйны тытул Маскоўскага патрыярхату: «Царква Праабражэньня Гасподняга» або «Спаса-Праабражэнская царква» (рас. Церковь Преображения Господнего, Спасо-Преображенская церковь); таксама Спаская царква