Царква Сьвятога Яна Прадцечы (Мацеевічы)

Царква Сьвятога Яна Прадцечы — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Мацеевічах. Знаходзіцца на ўсходняй ускраіне вёскі. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы купала-цыбуліны. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятога Яна Прадцечы (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Яна Прадцечы
Прадцечанская царква, аўтэнтычны выгляд
Краіна	Беларусь
Вёска	Мацеевічы
Каардынаты	52°14′08.31″ пн. ш. 24°04′51.31″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Архітэктурны стыль	народнае дойлідзтва Беларусі[d]
Дата заснаваньня	1720
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Сьвятога Яна Прадцечы на мапе Беларусі ± Царква Сьвятога Яна Прадцечы Царква Сьвятога Яна Прадцечы
Царква Сьвятога Яна Прадцечы на Вікісховішчы

Утварае адзіны ансамбль з званіцай.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Царкву ў Мацеевічах збудавалі ў 1720 годзе з дрэва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Мацеевічы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Ўніяцкай царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскага патрыярхату). У 1852 годзе будынак атачылі бутавай агароджай. У 1860-я гады царкву перабудавалі, тады ж узьвялі званіцу.

Найноўшы час

У 1992 годзе ў выніку перабудовы над асноўным зрубам паставілі купал-цыбуліну на глухім васьмігранным барабане, які сваімі прапорцыямі і маштабам не датасуецца да аб’ёму царквы; замест другога яруса званіцы — новы, завершаны высокім шатром з купалам-цыбулінай; афармленьне інтэр’еру зьнішчылі^[1].

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока. Складаецца з прастакутнага асноўнага зрубу і невялікага квадратнага ў пляне бабінца аднолькавай зь ім вышыні. Над бабінцам — чацьвярык званіцы, аддзелены ад яго шырокім гонтавым сьцёкам і завершаны шатром з купалам. Асноўны зруб пад 2-схільным дахам зь вільчыкам, над апсыдай — невялікі купал-баня. Сьцены вэртыкальна ашаляваныя дошкамі з нашчыльнікамі і ўмацаваныя сьцяжкамі. Высока разьмешчаныя аконныя праёмы маюць паўцыркульнае завяршэньне.

Зальны інтэр’ер у заходняй частцы падзяляецца чатырма слупамі.

Перад царквой стаіць асобная драўляная 2-ярусная каркасная званіца (чацьвярык на чацьверыку), першы ярус якой вэртыкальна ашаляваны дошкамі з нашчыльнікамі, другі — адкрыты^[2].