Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля (Віцебск)

Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля — помнік архітэктуры пачатку XIX стагодзьдзя ў Віцебску. Знаходзілася ў прадмесьці Задунаўі, на Задунаўскай вуліцы^[a]. Твор архітэктуры клясыцызму. Па гвалтоўным адабраньні ад Сьвятога Пасаду ў валоданьне Маскоўскага патрыярхату (1839 год) помнік да непазнавальнасьці перабудавалі ў маскоўскім стылі. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі царкву

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля, аўтэнтычны выгляд
Краіна	Беларусь
Места	Віцебск
Каардынаты	55°11′33.5″ пн. ш. 30°13′05.9″ у. д.
Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля на мапе Беларусі Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Абмеры царквы, 1818 г.

Першая драўляная царква Яна Хрысьціцеля знаходзілася на беразе ручая Дуная і ўпершыню ўпамінаецца ў інвэнтары 1618 году.

	Цэркаў за Дунаем, заложане Сьвятога Івана Красьціцеля

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Праект маскоўскай перабудовы, 1878 г.

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Віцебск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. У канцы XVIII ст. драўляны будынак царквы згарэў у пажары. У 1808—1818 гадох вялося будаваньне мураванай царквы. У вайну 1812 году будынак зруйнавалі. У 1813—1819 годзе на цяперашнім месцы збудавалі новую мураваную царкву, пазьней — мураваную званіцу.

Па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі яго Ўрадаваму сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царкве). Пазьней царкву да непазнавальнасьці перабудоўвалі. Мела прыпісныя цэрквы: мураваную Мікольскую Завіцьбенскую, драўляны Пакроўскую ў Пушкарцове і Міхайлаўскую ў Скуловічах.

Найноўшы час

У 1930-я гады савецкія ўлады зачынілі царкву.

У Другую сусьветную вайну царква пацярпела. У 1950-я гады савецкія ўлады зруйнавалі помнік архітэктуры.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Царква мела крыжова-купальны плян. Над сяродкрыжжам узвышаўся купал.

Галерэя

• Гістарычныя здымкі
• 
  1893 г.
• 
  ліпень 1941 г.
• 
  1941—1944 гг.

• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1942—1944 гг.

Заўвагі

1. Раён скрыжаваньня цяперашніх праспэкта і 4-й вуліцы Фрунзэ

Літаратура

• Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл. ISBN 985-11-0190-7.

Вонкавыя спасылкі

• Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля ў Віцебску, Radzima.org