Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла (Гарадзішча)

Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Гарадзішчы. Знаходзіцца на паўночнай ускраіне вёскі. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы купала-цыбуліны. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла
Петрапаўлаўская царква
Краіна	Беларусь
Вёска	Гарадзішча
Каардынаты	52°26′42.94″ пн. ш. 23°44′01.1″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Архітэктурны стыль	народнае дойлідзтва Беларусі[d]
Дата заснаваньня	XVIII ст.
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла на мапе Беларусі ± Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла
Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Па надбудове купала-цыбуліны

Царкву ў Гарадзішчы збудавалі ў XVIII ст. з дрэва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Гарадзішча апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Ўніяцкай царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскага патрыярхату).

Найноўшы час

У 1990-я гады купал-баню на будынкам царквы замянілі на купал-цыбуліну.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока. Мае 3-зрубную кампазыцыю: 3-ярусная званіца, працяглая малітоўная заля, 5-гранная апсыда з бакавой рызьніцай. Васьмярык званіцы завяршаецца шатром з купалам. Вэртыкальна ашаляваныя сьцены праразаюцца прастакутнымі аконнымі праёмамі, дэкаруюцца разнымі падзорамі.

У малітоўную залю выступаюць хоры на 2 слупах. Захоўваюцца абразы XIX ст. «Маці Божая», «Ісус Хрыстос», «Сьвятыя Пётар і Павал», «Таемная вячэра», «Сьвятая прарочыца Ганна».^[1].