Чарнобыльская малітва

«Чарно́быльская малі́тва. Хро́ніка пры́шласьці» (па-расейску: Чернобыльская молитва. Хроника будущего) — кніга нобэлеўскай ляўрэаткі, беларускай журналісткі і пісьменьніцы Сьвятланы Алексіевіч, прысьвечаная катастрофе на Чарнобыльскай АЭС у 1986 годзе.

Чарнобыльская малітва. Хроніка прышласьці
Чернобыльская молитва. Хроника будущего
Жанр:	дакумэнтальная проза
Аўтар:	Сьвятлана Алексіевіч
Мова арыгіналу:	расейская
Публікацыя:	1997
Асобнае выданьне:	1997
Пераклад на беларускую:	1999
Перакладчык:	Мікола Гіль
Папярэдні твор:	«Зачараваныя сьмерцю» (1993)
Наступны твор:	«Час second-hand» (2013)[1]
Электронная вэрсія

Алексіевіч у наступныя пяць гадоў пасьля катастрофы гутарыла зь пяцьцюстамі сьведкамі гэтай падзеі, у тым ліку пажарнымі, ліквідатарамі, палітыкамі, лекарамі, фізыкамі і звычайнымі грамадзянамі. Кніга апісвае псыхалягічную і асабістую трагедыю, якой стала Чарнобыльская катастрофа, і дасьледуе ўражаньні людзей, і тое, як катастрофа паўплывала на інхыя жыцьці^[2].

Тэкст быў упершыню апублікаваны ў 1997 годзе ў часопісе «Дружба народов»^[3], публікацыя атрымала прэмію часопіса^[4]; у тым жа годзе была выдадзеная кніга^[5]. Ангельскі пераклад кнігі ў 2005 годзе атрымаў прэмію Нацыянальнага кола кніжных крытыкаў ЗША^[6][7].

Швайцарскі сацыёляг Жан Росіа ў сваёй рэцэнзіі на Чарнобыльскую малітву ў 2000 годзе адзначае, што аўтар не навязвае ацэнку падзеяў і не высоўвае абвінавачаньня, але прымушае чытача працаваць над калектыўнай памяцьцю пра чалавечыя й сацыяльныя падзеі Чарнобыльскае катастрофы, і што садзейнічаць распаўсюджваньню кніг Алексіевіч «этычна неабходна»^[8].

Экранізацыі і тэатральныя пастаноўкі

Спэктакль подле кнігі, Жэнэва, 2009

Подле матываў кнігі рэжысэрам Хуанітай Ўілсан зьняты кароткамэтражны фільм «Дзьверы(de)» (Ірляндыя, 2008)^[9].

Подле кнігі пастаўленыя спэктаклі:

• «Bön för Tjernobyl», рэжысэр Оса Кальмэр. Riksteatern, Швэцыя, 1999^[10].
• «La prière de Tchernobyl», рэжысэр Бруна Бусаголь. Клермон-Фэран, Францыя, 1999^[11]
• «A Prayer for Chernobyl», рэжысэр Джэні Эндгал. New Vic Basement, Лёндан, Вялікабрытанія, 1999^[12]
• «La Supplication — Theatre en Flammes», рэжысэр Дэні Маефэр. Лязана, Швайцарыя, 2001^[13]
• «Чарнобыльская малітва», рэжысэры Бруна Бусаголь (Францыя), Валер Анісенка (Беларусь) — Рэспубліканскі тэатар беларускае драматургіі, Менск, Беларусь, 2002^[14].

Створаная тэлевізійная вэрсія спэктаклю (рэжысэр М. Мілашэўскі)

• «Чернобыльская молитва», рэжысэр Ёэл Лехтанэн. Цэнтар імя Меерхольда, Масква, Расея, 2006^[15]
• «Tschernobyl: Eine Chronik der Zukunft» — монаспэктакль. Landestheater Tübingen, Тубінген, Нямеччына, 2011^[16]
• «Czarnobylska modlitwa», рэжысэр Яана Шчапкоўская. Teatr Studio im. St. I. Witkiewicza, Варшава, Польшча, 2013^[17]