Эвангельска-лютэранская царква ў Рэспубліцы Беларусь

Эва́нгельска-лютэра́нская царква́ ў Рэспу́бліцы Белару́сь (ЭЛЦРБ) — лютэранская грамада ў Беларусі, што зьявілася ў выніку адгалінаваньня ад Эвангельска-лютэранскай царквы ў Расеі, Украіне, Казахстане і Сярэдняй Азіі ў 2000 року.

Мінуўшчына

Першая эвангельская царква ў Беларусі была заснаваная ў Берасьці ў 1553. Напрыканцы XVI стагодзьдзя ў Вялікім Княстве існавала каля 10 лютэранскіх парафіяў. Пасьля Другой сусьветнай вайны ўсе лютэранскія прыходы былі ліквідаваныя.

Першая лютэранская грамада ў Рэспубліцы Беларусь пасьля падзеньня савецкай улады атрымала рэгістрацыю ў 1993 року. Да 1998 самаарганізацыя лютэранскіх суполак у розных мясцовасьцях адбывалася практычна ізалявана. Некаторыя далучыліся да ELKRAS, астатнія дзейнічалі цалкам незалежна. Улетку 1999 ELKRAS прызначыла пастара Леаніда Цьвікі (Віцебск) япіскапскім візытатарам у Беларусі.

Лютэранская кірха ў Горадні

2 сьнежня 2000 року ў Віцебску адбыўся ўстаноўчы Сынод Беларускай эвангельска-лютэранскай царквы. 11 сакавіка 2001 Цьвікі быў рукапакладзены япіскапам. ELKRAS выступіла з асуджэньнем стварэньня ЭЛЦРБ, з-за чаго дзьве (з 13) лютэранскіх грамадаў не ўвайшлі ў склад ЭЛЦРБ, застаўшыся ў ELKRAS. У 2002 року канфлікт між Кансысторыяй і япіскапам скончыўся адхіленьнем апошняга ад служэньня ў царкве. Царква перайшла на кансыстарыяльнае кіраваньне, і быў абраны в. а. япіскапа. 27 верасьня 2003 року чатыры грамады «нямецкай традыцыі» абвясьцілі пра непадпарадкаваньне Кансысторыі і стварылі «Каардынацыйную раду ЭЛЦРБ для абароны законных правоў і інтарэсаў уцісканых суполак і сьвятароў ЭЛЦРБ» (яшчэ адна грамада, полацкая, таксама выйшла з ЭЛЦРБ, аднак удзелу ў Каардынацыйнай радзе ня брала). 9 кастрычніка 2004 року ў Лідзе гэтыя суполкі зладзілі Ўстаноўчы Сынод і стварылі Самастойную эвангеліцка-лютэранскую царкву (зарэгістраваная 14 сьнежня 2006 году^[1]). На 2013 у складзе СЭЛЦ РБ знаходзілася адзінаццаць суполак^[2]. Царква кансэрватыўная, не прызнае жаночага сьвятарства.

На 2011 рок адзіны гістарычны лютэранскі храм у Беларусі знаходзіўся ў Горадні (настаяцель Уладзімер Татарнікаў)^[3].

Герархія

Япіскап ЭЛЦРБ:

1. Леанід Цьвікі (11 сакавіка 2001^[4]—2002)
2. Кастусь Мардзьвінцаў (2002^[4]—?) — в. а. япіскапа

Прадстаяльнік СЭЛЦ РБ:

1. Сяргей Гейль (9 кастрычніка 2004 — 26 ліпеня 2006^[5]; паўторна абраны ў 2016 годзе^[6], але не заступіў на пасаду^[7])
2. Уладзімер Мэерсон (з 2006 году^[5][6])

Структура

ЭЛЦРБ падзеленая на чатыры царкоўныя акругі на чале з супэрінтэндэнтамі: Віцебскую, Гомельскую, Гарадзенскую і Магілёўскую. У склад кожнай акругі ўваходзіць 2-3 парафіі.