Юры Улуатс
эстонскі палітык From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Юры Улуатс (па-эстонску: Jüri Uluots; 13 студзеня 1890 — 9 студзеня 1945) — эстонскі палітык, апошні прэм’ер-міністар незалежнай Эстоніі да яе далучэньня да СССР, пасьля чаго — в.а. Прэзыдэнта Эстоніі ў выгнаньні. Кіраўнік Ураду Эстоніі ў эміграцыі. Быў таксама вядомы як адвакат.
Remove ads
Жыцьцяпіс
Вывучаў права ў Санкт-Пецярбургскім унівэрсытэце (1910—1918). Пасьля гэтага выкладаў рымскае права і эстонскае права ў Тартускім унівэрсытэце да 1944 году. Быў таксама рэдактарам газэт «Кая» (эст. «Kaja») 1919—1920 і «Постымеес» (1937—1938). У 1938 годзе стаў адным з першых 12 акадэмікаў, прызначаных у зноў створаную Акадэмію навук Эстоніі[4].
Быў дэпутатам Рыйгікогу ў 1920—1926 і ў 1929—1932 гг. Займаў пасаду прэм’ер-міністра краіны з 1938 па чэрвень 1940 году. Пасьля фармаваньня марыянэткавага прасавецкага ўраду Эстоніі на чале з Варэсам, які падпарадкоўваўся Маскве і не прызнаваўся ніводнай дзяржавай акрамя СССР і нацысцкай Нямеччынай, і пасьля арышту прэзыдэнта Канстантына Пятса, стаў па канстытуцыі выконваючым абавязкі прэзыдэнту Эстоніі.
Пасьля акупацыі Эстоніі нацысцкай Нямеччынай у 1941 годзе ў ходзе Другой сусьветнай вайны супрацоўнічаў з акупацыйнай адміністрацыяй Х. Мяэ. У 1944 годзе ў якасьці кіраўніка прыняў удзел у дзейнасьці Эстонскага Нацыянальнага камітэтау, створанага пры згодзе акупацыйных уладаў. У пачатку 1944 году публічна заклікаў эстонцаў уступаць у эстонскія падразьдзяленьні нямецакай арміі (20-я дывізія СС) для абароны Эстоніі ад Чырвонай Арміі.
Разам з некаторымі міністрамі Юры Улуатс зьехаў у Стакгольм, дзе ўрад у выгнаньні працягваў дзейнічаць да афіцыйнай перадачы паўнамоцтваў прэзыдэнту незалежнай Эстоніі Ленарту Меры ў 1992 годзе. Пасьля прыбыцьця ў Швэцыю Улуатс памёр ад раку жоўцевага пузыра.
Парэшткі Юры Улуоатса былі эксгумаваныя 12 траўня 2008 году на лясных могілках у Стакгольме і, разам з парэшткамі яго жонкі і сына, дастаўленыя са Швеэцыі ў Эстонію, дзе былі перапахаваныя на могілках вёскі Кірбла[5] у Заходняй Эстоніі 31 жніўня 2008 году.
Увайшоў у складзены ў 1999 годзе па выніках пісьмовага і анлайн-галасаваньня сьпіс 100 вялікіх дзеячаў Эстоніі XX стагодзьдзя[6].
Remove ads
Крыніцы
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads