Ёсіф Панчыч

Ёсіф (Ёсіп) Па́нчыч (сербск.: Јосиф Панчић/Josip Pančić) — сербскі ўрач, батанік, першы Прэзідэнт Сербскай каралеўскай акадэміі.

Ёсіф Панчыч
сербск.: Јосиф Панчић
Дата нараджэння	5 (17) красавіка 1814[1]
Месца нараджэння	Ugrini[d], Buzet[d], Істрыйская жупанія[d], Adriatic Croatia[d], Харватыя[2]
Дата смерці	25 лютага (8 сакавіка) 1888[1] (73 гады)
Месца смерці	Бялград, Каралеўства Сербія[3]
Грамадзянства	Аўстрыйская імперыя  Княства Сербія  Каралеўства Сербія
Род дзейнасці	батанік, біёлаг, выкладчык універсітэта, урач, натураліст, школьны настаўнік
Навуковая сфера	батаніка, медыцына[4] і natural science[d][4]
Месца працы	Бялградскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	прафесар
Альма-матар	Будапешцкі ўніверсітэт
Член у	Сербская акадэмія навук і мастацтваў (25 лютага (8 сакавіка) 1888) Сербскае навуковае таварыства[d] (13 мая 1886) Таварыства сербскай славеснасці[d] (27 студзеня 1864)
Цытаты ў Вікіцытатніку
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Панчыч.

Біяграфія

Елка сербская (Панчыча)

Сістэматык жывой прыроды
Аўтар найменняў шэрага батанічных таксонаў. У батанічнай (бінарнай) наменклатуры гэтыя назвы дапаўняюцца скарачэннем «Pančić». Спіс такіх таксонаў на сайце IPNI Персанальная старонка на сайце IPNI Старонка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы

Панчыч нарадзіўся ў вёсцы Угрыні (тэрыторыя сучаснай Харватыі) і быў чацвёртым дзіцем у бунеўскай каталіцкай сям’і. Паводле падання сям’я Панчычаў паходзіла з Герцагавіны. Бацькі Ёсіфа былі беднымі, але яго дзядзька быў у архідыяканам у горадзе Госпіч і ён узяў на сябе клопат пра навучанне Ёсіфа: у пачатковай школе Госпіча, сярэдняй школе ў Рыецы. З Рыекі Ёсіф у 1830 пераехаў у Заграб, дзе працягнуў навучанне. У 1842 скончыў медыцынскі факультэт у Пешце і стаў доктарам медыцыны.

Навуковая дзейнасць

Найбольш вядомым дасягненнем Ёсіфа Панчыча з’яўляецца адкрыццё ім рэдкага віду елкі — Елкі сербскай (ці Панчычавай елкі).

У 1887 годзе ўвайшоў у лік першых 16 акадэмікаў і стаў першым Прэзідэнтам Сербскай каралеўскай акадэміі.

Памяць

Маўзалей вучонага на гары Панчычаў Врх

Помнік Студэнцкай плошчы ў Бялградзе

• У гонар навукоўца названа самая высокая вяршыня Копааніка — Панчычаў Врх, на якой ён быў пахаваны ў маўзалеі.
• У Бялградзе на Студэнцкай плошчы пастаўлены помнік  (серб.).

Зноскі

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #119252317 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 2 мая 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. https://botanicaserbica.bio.bg.ac.rs/arhiva/pdf/2014_38_2_611_full.pdf Праверана 12 чэрвеня 2025.
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #119252317 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>