Іван Іванавіч Салярцінскі

Іван Іванавіч Салярцінскі (20 лістапада (3 снежня) 1902, Віцебск — 11 лютага 1944, Новасібірск) — расійска-савецкі музыказнаўца, тэатральны і музычны крытык.

Іван Іванавіч Салярцінскі
руск.: Иван Соллертинский
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	20 лістапада (3 снежня) 1902[1]
Месца нараджэння	Віцебск, Віцебская губерня, Расійская імперыя[2]
Дата смерці	11 лютага 1944(1944-02-11)[2] (41 год) ці 10 лютага 1944(1944-02-10)[3] (41 год)
Месца смерці	Новасібірск, Новасібірская вобласць, РСФСР, СССР[2]
Пахаванне	Заяльцоўскія могілкі
Грамадзянства	СССР[4]  Расійская імперыя
Альма-матар	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт
Месца працы	Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-Корсакава
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	гісторык, музычны крытык, музыказнавец, музычны педагог, тэатральны крытык, літаратурны крытык

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і старшыні акруговага суда, з 1903 тайнага саветніка, з 1906 сенатара Івана Іванавіча Салярцінскага (* 1850, † 1907) і Кацярыны Іосіфаўны Бабашынскай. У маладосці сябраваў з Міхаілам Бахціным, разам з якім належаў да філасофскага гуртка ў Невелі. У 1921—1924 вучыўся ў Петраградскім ўніверсітэце, дзе вывучаў рамана-германскую філалогію і іспанскую класічную літаратуру. Паралельна Салярцінскага вывучаў гісторыю тэатра ў Інстытуце гісторыі мастацтваў, які скончыў у 1923, у 1926—1929 прайшоў у ім жа аспірантуру. У сярэдзіне 1920-х гадоў браў прыватныя ўрокі дырыжыравання ў Мікалая Малько, аднак далейшую музычную адукацыю асвойваў самастойна. З 1923 ён выкладаў гісторыю музыкі, літаратуры, тэатра, псіхалогію, эстэтыку і шэраг іншых дысцыплін у розных ВНУ Ленінграда, у тым ліку (з 1936) ў Кансерваторыі (з 1939 — прафесар). З канца 1920-х Салярцінскі — лектар Ленінградскай філармоніі і яе дарадца па рэпертуары. У 1934—1941 ён працаваў таксама ў выдавецтве пры філармоніі, пасля стаў яе мастацкім кіраўніком, сумяшчаючы гэтую дзейнасць з працай у Кіраўскім тэатры. За час сваёй працы Салярцінскі прачытаў велізарная колькасць адкрытых лекцый, прымаў актыўны ўдзел у фарміраванні канцэртнага і опернага рэпертуару. Падчас вайны разам з калектывам філармоніі быў эвакуіраваны ў Новасібірск, дзе і памёр у 1944 годзе.

Творчасць

Салярцінскі — адзін з найбуйнейшых савецкіх музычных і тэатральных крытыкаў 1920-х — 1930-х гадоў. Валодаючы фенаменальнай памяццю, глыбокімі ведамі і бліскучым аратарскім майстэрствам, Салярцінскі быў адной з найбольш прыкметных фігур у культурным жыцці Ленінграда гэтага часу. Вялікай папулярнасцю карысталіся яго лекцыі і артыкулы, вытрыманыя ў вытанчаным, дакладным па змесце стылі. Адной з асноўных сфер інтарэсаў Салярцінскага быў балет, гэтаму мастацтву прысвечана вялікая колькасць яго работ у 1930-я гады. Салярцінскага адным з першых у СССР дэталёва даследаваў творчасць Малера і Шонберга, напісаў шэраг манаграфій пра савецкіх і замежных кампазітараў, шматлікія артыкулы ў савецкіх газетах і часопісах.

Зноскі

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>
2. Соллертинский Иван Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
3. Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 20 верасня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454'></a>
4. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 25 сакавіка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>