Алабама

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Алабама (значэнні).

Алабама (англ.: Alabama) — штат у групе штатаў Паўднёваўсходняга Цэнтра. Плошча 133,9 тыс. км². Насельніцтва 4,4 млн чалавек (2000). Адміністрацыйны цэнтр — горад Мантгомеры. Мае статут штата з 1819 года. Афіцыйная мянушка — «Сэрца Поўдня».

Алабама
англ.: State of Alabama
Герб[d] Сцяг
Краіна	ЗША[1][2]
Гімн	Alabama[d] і Dixieland Delight[d]
Уваходзіць у	ЗША
Адміністрацыйны цэнтр	Мантгомеры[3][4][…]
Дата ўтварэння	14 снежня 1819
Кіраўнік	Kay Ivey[d][5]
Насельніцтва	▲5 024 279 чал. (1 красавіка 2020)[6][7]
Плошча	135 765 км²
Вышыня над узроўнем мора	152 м
Часавы пояс	UTC-6, CDT[d] і America/Chicago[d]
Код ISO 3166-2	US-AL
Афіцыйны сайт (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Гістарычна тэрыторыю штата засялялі чакта, крык (маскогі) і іншыя народы з ліку «пяці цывілізаваных плямёнаў Аклахомы». Эрнанда дэ Сота абследаваў гэтыя землі ў 1540 годзе, а французы на чале з дэ Бьенвілем заснавалі першае сталае еўрапейскае селішча ў раёне сучаснага г. Мабіла ў 1702. Францыя саступіла рэгіён Вялікабрытаніі ў 1763, а тая, у сваю чаргу, змушаная была перадаць яго ЗША ў 1813, але Іспанія ўтрымлівала Мабіл да 1813 года. Паражэнне крыкаў у бітве пад Хорсшу-Бенд прывяло да прытоку белых пасяленцаў, якія зрабілі плантацыйнае рабства асновай эканомікі. Мантгомеры быў першай сталіцай Канфедэрацыі. Штат сур’ёзна папакутаваў за час Грамадзянскай вайны. Развіццё прамысловасці пачалося да канца XIX ст., але монакультура (бавоўна) прывяла да шырокамаштабнай дэпрэсіі ў сельскай гаспадарцы, узмоцненай у 1915 нашэсцем баваўняных шашолак. Змены ў эканоміцы ў 30-я гг. прывялі да развіцця энергетыкі і чорнай металургіі. У 1950—1960-я гг., нягледзячы на сур’ёзныя расавыя праблемы, штат цалкам перайшоў на шлях індустрыялізацыі.

Насельніцтва

• 1990 — 4040600
• 2000 — 4447100

(26 % чорнаскурага насельніцтва)

Вядомыя асобы

• Харпер Лі
• Джо Луіс
• У. К. Хэндзі (1873—1958) — амерыканскі кампазітар, аўтар песень у стылі блюз, трубач, карнетыст і аранжыроўшчык