Антоні Філіповіч-Дубовік

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Філіповіч.

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Дубовік.

Антоні Адамавіч Філіповіч-Дубовік (Антон Філіповіч-Дубовік, таксама Антон Філіповіч-Дубоўнік; 15 снежня 1865, маёнт. Пятроўшчына, Вілейскі павет — 18 снежня 1930, Вільня) — віленскі будаўнічы тэхнік і архітэктар, аўтар праектаў мноства прыватных дамоў і некалькіх дзясяткаў касцёлаў у сучасных Літве і Беларусі.

Антоні Філіповіч-Дубовік
Дата нараджэння	15 снежня 1865(1865-12-15)
Месца нараджэння	Пятроўшчына[d], Крывіцкая воласць[d], Вілейскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	18 снежня 1930(1930-12-18) (65 гадоў)
Месца смерці	Вільня, Віленскае ваяводства, Польская Рэспубліка
Месца пахавання	могілкі Роса
Грамадзянства	Расійская імперыя  Літва
Альма-матар	Віленскае ваеннае вучылішча[d] Інстытут грамадзянскіх інжынераў
Працаваў у гарадах	Мінск, Беласток, Брэст, Курск і Вільня
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Паходзіў з беларускага шляхецкага роду Філіповічаў-Дубовікаў герба «Побаг». Сын Адама (нар. каля 1822) і Ізабэлы Смольскай. Нарадзіўся 15 снежня 1865 года ў маёнтку Пятроўшчына Вілейскага павета. Ахрышчаны 4 студзеня 1866 года ў Будслаўскім касцёле. Меў братоў Яна (нар. 1864) і Міхала (нар. 1871)^[1].

Дом Хаі Леі Крэмэр

Піліес, 32

Скончыў інжынерныя курсы ў Віленскім юнкерскім вучылішчы  (руск.). Скончыў Інстытут грамадзянскіх інжынераў у Пецярбургу^[1]. Працаваў у Мінску, Беластоку, Брэсце, Курску. Некаторы час працаваў у прыватным праектна-будаўнічым бюро «Канструктар» у Вільні. У 1899—1910 гадах памочнік Віленскага гарадскога архітэктара і на гэтай пасадзе ажыццяўляў нагляд за будаўніцтвам розных будынкаў у Вільні, у тым ліку і палаца Радушкевіча  (руск.)^[2]. Спраектаваў звыш 230 будынкаў, з іх 76 храмаў у Беларусі і Літве. Асноўныя яго праекты ажыццёўлены ў Вільні, дзе ў пачатку XX стагоддзя было пабудавана па праектах Філіповіча-Дубовіка мноства прыватных дамоў (каля 160).

Яму належыць самы ранні ўзор стылю мадэрн у горадзе — яго ўласная віла на гары Таурас (1903; вуліца М. Валанчаус 3), будынак складанага асіметрычнага плана, з аконнымі праёмамі ў форме падковы і пялёстка. Фасад упрыгожваюць гнуткія лініі карнізаў і дэкораў з раслінным арнаментам, характэрны для стылю сэцэсіі. Акцэнт высокага франтона галоўнага фасада складае рэльеф з гербам Філіповічаў. Раслінныя матывы архітэктар здолеў спалучаць з рэмінісцэнцыямі формаў барока, якое ў пачатку XX стагоддзя стала разумецца як знак мясцовай нацыянальнай і спецыяльна Віленскай традыцыі..

Рэканструяваў у новым стылі дом на рагу вуліц Замкавай і Літарацкай у Вільні (1911); па яго праекце частка фасада аздобленая паліванымі керамічнымі пліткамі.

Пахаваны на могілках Роса.

Праекты

Пабудаваныя па праектах Філіповіча-Дубовіка будынкі маюць рысы мадэрну і неаготыкі. Дзякуючы яму мадэрн у Вільні набыў рысы масавага стылю з характэрнымі прыкметамі, такімі як каваныя металічныя рашоткі гаўбцоў, разьбяныя дзверы, з датай або лацінскім прывітаннем „Salve“ на парозе. Храмы, якія будаваліся па праектах Філіповіча-Дубовіка (Кальціненай  (літ.), Бутрымоніс  (літ.), Папарчай  (літ.), Наўёі-Вільня  (руск.); 1903—1919) параўнальна невялікіх памераў, стройных прапорцый, у неагатычным стылі.

• 
  Касцёл Панны Марыі (Калтаненай, 1903–1909)
• 
  Касцёл Праабражэння Гасподняга (Парудамініс, 1906—1922)
• 
  Касцёл Збавіцеля (Бутрымоніс, 1906—1926)
• 
  Касцёл Праабражэння Гасподняга (Аўкштадварыс, 1907—1913)

Уласная віла (1903)

• Уласная віла (1903; вуліца М. Валанчаус 3; M. Valančiaus g. 3) — самая першая праява стылю мадэрн у Літве, са спалучэннем раслінных матываў і рэмінісцэнцыямі барока
• Шматкватэрныя даходныя жылыя дамы ў Вільні:
• Вуліца Клайпедас 4 (Klaipėdos g. 4), вуліца К. Калінауска (K. Kalinausko g. 15; 1910) з неакласічнымі формамі; вуліца З. Серакаўска (Z. Sierakausko g. 5), вуліца Альгірда 21 (Algirdo g. 21)

Касцёл Святога Казіміра  (руск.) (Наўёі-Вільня, 1908)

• Буйны 6-павярховы прыбытковы дом Хаі Леі Крэмер на вуліцы Кауна 2 (Kauno g. 2) з двума калодзежнымі дварамі і двума ліфтамі. Архітэктар у гэтым будынку масавага будаўніцтва ужыў элементы эклектычнай архітэктуры з дэталямі мадэрну (дэкор партальных дзвярэй, размяшчэнне вокнаў). Фасад ажыўляе зрэзаны кут з выступаючым эркерам і вежай. Будынак належаў Х. Л. Крэмер, якая валодала ім да 1940 года. У міжваенны перыяд кутняе памяшканне займала аптэка Аўгустоўскай (мэбля аптэкі цяпер у Музеі фармацыі ў Каўнасе).

• Касцёл Святога Казіміра (Наўёі-Вільня)  (руск.) (1908), у неагатычным стылі.

• Чатырохпавярховы дом братоў Холем на вуліцы Піліма 43 (Pylimo g. 43, 1912). Будынак з’яўляецца ахоўным дзяржавай аб’ектам культурнай спадчыны рэгіянальнага значэння (код у рэгістры культурных каштоўнасцяў Літоўскай Рэспублікі 27983)^[3].