Арцахскі дзяржаўны ўніверсітэт

Арцахскі дзяржаўны ўніверсітэт (арм. Արցախի պետական համալսարան) — найстарэйшы і найбуйнейшы ўніверсітэт у самаабвешчанай Рэспубліцы Арцах.^[1] За сваю амаль 50-гадовую гісторыю Арцахскі дзяржаўны універсітэт выпусціў больш за 20 000 спецыялістаў па 60 спецыяльнасцям. У цяперашні час універсітэт рыхтуе спецыялістаў па 31 спецыяльнасці. Мовамі навучання з’яўляюцца армянская і руская. Універсітэт наладзіў цесную сувязь з іншымі навучальнымі ўстановамі і ўніверсітэтамі Арменіі і іншых краін.^[2]

Арцахскі дзяржаўны ўніверсітэт
Заснаваны	1992
Студэнты	каля 3 000
Краіна	Азербайджан  Нагорна-Карабахская Рэспубліка
Размяшчэнне	Ханкэнды
Сайт	asu.am (арм.)​ (англ.)​ (руск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Заснаваны ў 1969 годзе як філіял Азербайджанскага педагагічнага інстытута імя У. І. Леніна. У 1973 годзе ён быў перайменаваны ў Сцепанакертскі Педагагічны інстытут, пазней атрымаў імя 60-годдзя Савецкага Азербайджана. У 1988 годзе ў Сцепанакерцкае аддзяленне Кіраваканскага педінстытута. У 1992 годзе ператвораны ў Арцахскі дзяржаўны універсітэт.

У 2023 годзе, пасля расфарміравання НКР універсітэт не пераехаў у Арменію, а быў ліквідаваны. Азербайджанскія ўлады стварылі на яго базе Карабахскі ўніверсітэт^[3], які адкрыўся ў верасні 2024 года^[4].

Праграма навучання за мяжой

У 2011 годзе пры дапамозе некамерцыйнай арганізацыі Artsakh Development Group, якая дапамагае павышаць інфармаванасць у Злучаных Штатах аб праблемах, якія датычацца Арцаха, універсітэт запусціў праграму навучання за мяжой. Праграма была запушчана сумесна з Каліфарнійскім дзяржаўным універсітэтам на Дамінгуэс-Хілз, каб 12-15 студэнтаў маглі правесці лета ў Арцаху і прайсці курсы па палітыцы, гісторыі і эканоміцы Арцаха і Арменіі.^[5]

Даследаванні

Арцахскі дзяржаўны ўніверсітэт складаецца з пяці факультэтаў:

• Факультэт прыродазнаўчых навук;
• Філалагічны факультэт;
• Факультэт педагогікі і спорту;
• Факультэт гісторыі і правы;
• Эканамічны факультэт.

Навукоўцы і студэнты Арцахскага універсітэта звычайна займаюцца даследаваннямі ў галіне нацыянальнай бяспекі, палітыкі, сельскагаспадарчых даследаванняў і археалогіі.

У 2006 годзе група міжнародных археолагаў пачала праводзіць даследаванні ў вёсцы Азох, дзе ў 1970-х гадах было выяўлена, што тут жывуць старажытныя пасяленцы, у тым ліку неандэртальцы. Армянскія навукоўцы, у тым ліку двое студэнтаў Арцахскага дзяржаўнага ўніверсітэта, былі актыўнымі ўдзельнікамі на працягу ўсяго перыяду даследавання.^[6]

Установы-партнёры

• Універсітэт Цэнтральнай Еўропы, Скаліца, Славакія^[7][8]
• Расійска-армянскі ўніверсітэт, Ерэван, Арменія^[9]
• Універсітэт штата Каліфорнія, Дамінгуэс-Хілз, Акруга Лос-Анджэлес, Каліфорнія^[10]
• Лувенскі каталіцкі ўніверсітэт, Лувен-ла-Нёў, Бельгія^[11]

Літаратура

• https://web.archive.org/web/20160304124350/http://armenhes.blogspot.com/2009/01/artsakh-president-addresses-artsakh.html
• https://web.archive.org/web/20120425132219/http://imagineneutralzone.com/2011/04/15/the-bologna-educational-system-in-nagorno-karabakh/

Зноскі

1. Nagorno Karabakh Republic Artsakh. Office of the Nagorno Karabakh Republic in the USA (Government of the Nagorno Karabakh Republic). Retrieved 18 February 2014.
2. Education. Office of the Nagorno Karabakh Republic in the USA (Government of the Nagorno Karabakh Republic). Retrieved 18 February 2014.
3. Пашинян переписал историю Армении (руск.). Независимая газета (3 снежня 2023). Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2024.
4. В Карабахском университете начались занятия (руск.). АЗЕРТАДЖ (23 верасня 2024).
5. «ADG Launches Study Abroad Program in Karabakh». Asbarez.com. 6 December 2011. Retrieved 2014-02-18.
6. Hetq.am. (1921). Hetq. [online] Retrieved from: http://hetq.am/eng/culture/0609-azokh.html Архівавана 31 мая 2011 года. [Accessed: 18 February 2014].
7. Yerkir: Artsakh University to cooperate with University of Central Europe (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 ліпеня 2012. Праверана 21 November 2017.
8. Trips abroad - University of Central Europe (нявызн.). Праверана 21 November 2017.(недаступная спасылка)
9. http://www.yerevanreport.com/96941/russianarmenian-slavonic-university-artsakh-state-university-strengthen-relations/ Архівавана 10 лютага 2013.
10. ADG Launches Study Abroad Program in Karabakh - Asbarez.com (нявызн.). Праверана 21 November 2017.
11. ANOTHER STEP TO INTER-UNIVERSITY COOPERATION (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 1 снежня 2017. Праверана 21 November 2017.